सशस्त्र प्रहरी बल (एपीएफ) नेपालले २४सै घण्टा तैनाथ रहने गरी विपद् व्यवस्थापन तालिम प्राप्त डेडिकेटेड मनसुन प्रतिकार्य टोली गठन गरेको छ। यो टोलीले बाढी, पहिरो लगायतका विपद्मा तत्काल उद्धार गर्नेछ। एपीएफले विभिन्न प्रदेशहरूमा ५० वटा टोली खटाएको छ जसले आपतकालीन कार्य सञ्चालन केन्द्र र विपद् व्यवस्थापन समितिहरूसँग समन्वय गर्नेछ।
आईसीसी पुरुष टि-२० विश्वकपमा नेपालले मंगलबार राति नेदरल्यान्डसँग आफ्नो पहिलो खेल खेल्दै छ। यस अवसरमा डिशहोम फाइबरनेटले २४ महिनाको रिचार्ज गर्दा अतिरिक्त १२ महिनाको निःशुल्क सब्सक्रिप्सन अफर ल्याएको छ। यो अफर मंगलबार राति ११:५९ बजेसम्म मात्र लागू हुनेछ।
लोक सभा चुनावको नतिजा आउन थालेपछि भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले पहिलो प्रतिक्रिया दिएका छन्। उनले तेस्रो पटक एनडिएलाई विश्वास गरेकोमा जनतालाई धन्यवाद दिए। मोदीले पार्टी कार्यकर्ताहरूको प्रयासको प्रशंसा गर्दै सवा ८ बजे राष्ट्रलाई सम्बोधन गर्ने घोषणा गरे। मोदी वाराणसीबाट ठूलो मतान्तरले विजयी भएका छन्।
लोकसभा चुनावको प्रारम्भिक मतपरिणाम सार्वजनिक हुँदा भारतको शेयर बजारमा ठूलो गिरावट आएको छ। सेन्सेक्स ४ हजार ३८९ अङ्कले घटेर ७२ हजार ७९ मा बन्द भयो भने निफ्टी पनि १ हजार ३३९ अङ्कले घटेर २१ हजार ८८४ मा बन्द भयो। भाजपाको नेतृत्वमा रहेको एनडीए र कांग्रेसको इन्डिया गठबन्धनबीचको कडा प्रतिस्पर्धाका कारण बजारमा गिरावट आएको हो।
भारतीय जनता पार्टीका अमित शाह अहमदावादबाट ७ लाख ४४ हजार ७१६ मतान्तरले विजयी भएका छन्। प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी बनारसबाट विजयी भएका छन्। जारी लोकसभा निर्वाचन परिणाममा भाजपाले ४३ सिट जितेको छ भने कांग्रेसले १५ सिट जितेको छ।
भारतका प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीले वाराणसीबाट चुनाव जितेका छन्। उनले भारतीय राष्ट्रिय कंग्रेसका प्रतिस्पर्धी अजय रायलाई १ लाख ५२ हजार भन्दा बढी भोटले हराएका हुन्। भारतीय निर्वाचन आयोगका अनुसार भाजपा २ सय ४० भन्दा बढी सिट जित्ने आंकलन गरिएको छ। भाजपाले अहिलेसम्म २९ सिट जितेको छ भने कंग्रेसले ७ सिट जितेको छ।
जेलमा रहेका स्वतन्त्र उम्मेदवार शेख अब्दुल रशिदले जम्भू-कास्मिरका पूर्वमुख्यमन्त्री ओमार अब्दुल्लाहलाई बरामुल्ला क्षेत्रमा एक लाख भन्दाबढी मतान्तरले हराएका छन्। रशिद सन् २०१९ देखि तिहाड जेलमा छन्। उनका छोराहरूले चुनावी अभियान चलाएका थिए। पराजित भएपछि अब्दुल्लाहले सामाजिक सञ्जालमार्फत रशिदलाई बधाई दिएका छन्।
नेपालले आज राति ९:१५ बजे नेदरल्यान्ड्सविरुद्ध आइसीसी टी-२० विश्वकपमा पहिलो खेल खेल्दैछ। यो खेल इन्टरनेटबाट हेर्न सकिन्छ। आईसीसीको आधिकारिक वेबसाइट र मोबाइल एपबाट साइनअप गरेर लाइभ स्ट्रिमिङ हेर्न सकिन्छ। स्टार स्पोर्ट्सले पनि प्रत्यक्ष प्रसारण गर्नेछ।
भारतको लोकसभा निर्वाचनको मतगणना जारी छ। भारतीय जनता पार्टी (भाजपा) ले बहुमत नल्याउने निश्चित भएको छ। भाजपा हालसम्म २४१ सिटमा अगाडि रहेको छ, जबकि बहुमतका लागि २७२ सिट आवश्यक छ। एनडीए गठबन्धनले २९४ सिटमा अग्रता लिएको छ भने विपक्षी इन्डिया गठबन्धनले २३२ सिटमा अग्रता बनाएको छ।
भारतमा छ हप्ता लामो चुनावी प्रक्रियाको मतगणना भइरहेको छ। प्रारम्भिक रुझानअनुसार प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदीको एनडीए गठबन्धन २८९ सिटमा अगाडि छ भने विपक्षी आईएनडीआईए २३६ सिटमा अगाडि छ। मोदी, राहुल गान्धी र अमित शाह जस्ता प्रमुख व्यक्तिहरू आ-आफ्ना निर्वाचन क्षेत्रहरूमा अगाडि छन्। चर्चित बलिउड व्यक्तित्वहरू पनि सहभागी छन्।
भारतको लोक सभा चुनावमा जेलमा रहेका तीन जना उम्मेदवारले अग्रता लिएका छन्। अमृतपाल सिंह, शेख अब्दुल रशिद र सरबजीत सिंह खाल्सा आ-आफ्ना निर्वाचन क्षेत्रमा अगाडि छन्। अन्तिम परिणाम आजै सार्वजनिक हुनेछ। यी उम्मेदवारहरूले जेलबाटै चुनावी अभियान चलाएका थिए र महत्वपूर्ण अग्रता हासिल गरेका छन्।
नेपालमा सुनको भाउले नयाँ रेकर्ड बनाउँदै तोलाको एक लाख ४२ हजार सात सय रुपैयाँ पुगेको छ, जुन हिजोको भन्दा एक हजार सात सय रुपैयाँले बढी हो। चाँदीको भाउ पनि तोलामा २५ रुपैयाँले बढेर एक हजार आठ सय ६० रुपैयाँ पुगेको छ। यो बहुमूल्य धातु बजारमा महत्वपूर्ण उपलब्धि हो।
उत्तर प्रदेशमा समाजवादी पार्टीले १० वर्षपछि सानदार पुनरागमन गर्दैछ। मतगणना जारी रहँदा ८० सिटमध्ये ४० भन्दा बढी सिटमा अग्रता लिएको छ। अघिल्लो निर्वाचनमा हावी भएको भाजपा यसपालि ३८ सिटमा पछि परेको छ। यो उत्तर प्रदेशको राजनीतिक परिदृश्यमा महत्वपूर्ण परिवर्तन हो।
मंगलबार बिहान मौसम खराब भएपछि त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलका उडानहरू प्रभावित भए। चीनको टाइनफुबाट आएको सिचुवान एयरको ३यू३९०१ जहाज ल्हासा डाइर्भट भयो। अन्य उडानहरू केही समय होल्ड भए पनि थप समस्या नभएको जानकारी दिइएको छ।
काठमाण्डौ महानगरपालिकाले टुँडिखेल, तीनकुने र हाँडीगाउँमा नेपाल र नेदरल्याण्ड्सबीचको टी-२० विश्वकप क्रिकेट खेलको प्रत्यक्ष प्रसारण गर्ने तयारी गरेको छ। ओपन डोर्स इन्टरटेन्मेन्ट र खेलकुद मन्त्रालयको सहयोगमा आयोजना हुने यस कार्यक्रममा इन्दिरा जोशी लगायतका कलाकारले साङ्गीतिक प्रस्तुति दिनेछन्। खेल राति ९:१५ बजे सुरु हुनेछ।
भारतमा लोकसभा निर्वाचनको मतगणना शुरू भएको छ। भाजपा नेतृत्वको एनडीए गठबन्धनले २९३ सीटमा अग्रता लिएको छ भने कंग्रेस नेतृत्वको इन्डिया गठबन्धनले २१५ सीटमा अग्रता लिएको छ। प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी वनारस सीटमा ६ हजार मतले पछाडि छन्। गृहमन्त्री अमित शाह गान्धीनगरमा अगाडि छन् र राहुल गान्धी राइबरेली र वायनाडमा अगाडि छन्।
पाँचथरको फालेलुङ गाउँपालिका-६ मा रहेको मुवा झर्नामा फोटो खिच्ने क्रममा फिदिमका १८ वर्षीय एल्सन मगरको लडेर मृत्यु भएको छ। उनलाई उपचारका लागि झापा लैजाँदै गर्दा बाटोमा निधन भएको हो। तीन जना घाइते भएका छन् र उनीहरूको पाँचथर अस्पतालमा उपचार भइरहेको छ।
अख्तियार दुरुपयोग अनुसन्धान आयोगले गोदावरी नगरपालिकाका मेयर, उपमेयर र प्रशासकीय अधिकृतहरू विरुद्ध १ अर्बभन्दा बढी भ्रष्टाचारको मुद्दा दायर गरेको छ। उनीहरूलाई आरोप लागेपछि निलम्बन गरिएको छ। अनुसन्धानले कर कम उठाउँदा र क्रसर उद्योगसँग मिलेमतो गर्दा ठुलो राजस्व घाटा भएको देखाएको छ।
भारतीय लोकसभा चुनावको नतिजा आज सार्वजनिक हुँदैछ, जसले अर्को सरकार कुन दल वा गठबन्धनले बनाउने भन्ने टुङ्गो लगाउनेछ। सबै ५४२ सिटहरूको मतगणना बिहान ८ बजे सुरु हुनेछ। यस चुनावमा कुल ९६.८ करोड दर्ता भएका मतदातामध्ये ६४.२ करोडले मतदान गरेका थिए।
राष्ट्रिय विपद् जोखिम न्यूनीकरण तथा व्यवस्थापन प्राधिकरणले यसपालिको मनसुनमा १८ लाखभन्दा धेरै मानिस प्रभावित हुने अनुमान गरेको छ। प्राधिकरणले सरदरभन्दा धेरै पानी पर्ने प्रक्षेपण गरेको छ, जसले बाढी र पहिरोको जोखिम बढाउनेछ। गृह मन्त्रालयको नेतृत्वमा कमान्ड सेन्टर स्थापना गरिनेछ र प्रमुख स्थानहरूमा हेलिकोप्टर तयारी अवस्थामा राखिनेछन्।
१० वर्षपछि नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टिम मंगलबार टी-२० विश्वकपमा उपस्थित हुँदैछ। सन् २०१४ मा बंगलादेशमा नेपालले टी-२० विश्वकपमा डेब्यु गर्दा सिंगो नेपाल क्रिकेटमय बनेको थियो। अमेरिका र वेस्ट इन्डिजमा जारी विश्वकपमा नेपालको उपस्थितिलाई आम नेपालीसँगै विश्व क्रिकेटले महत्त्वका साथ हेरेको छ।
लमजुङ जिल्लाको ताँजेगाउँ केन्द्रविन्दु भएर आज साँझ ८ बजेर ३८ मिनेट जाँदा तीन दशमलव सात रेक्टरस्केलको भूकम्प गएको छ। राष्ट्रिय भूकम्प मापन तथा अनुसन्धान केन्द्र लैनचौरका अनुसार यसअघि चैत ४ गते रसुवा जिल्लाको जुरेढुङ्गा केन्द्रविन्दु भएर भूकम्प गएको थियो। नेपालमा पछिल्लो समय साना भूकम्प जाने क्रम जारी छ।
सङ्खुवासभामा निर्माणाधीन नौ सय मेगावाट क्षमताको अरुण तेस्रो जलविद्युत् परियोजनाको मुख्य सुरुङ भोलि छिचोलिने भएको छ। प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्डले कार्यक्रमको निरीक्षण गर्नुहुनेछ। ७५ प्रतिशतभन्दा बढी भौतिक प्रगति भएको यस परियोजनाले नेपाललाई २१.९ प्रतिशत निःशुल्क बिजुली र स्थानीय प्रभावितहरूलाई शेयर र निःशुल्क बिजुली प्रदान गर्नेछ।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल 'प्रचण्ड'ले नागरिक उन्मुक्ति पार्टी र जनमत पार्टीलाई सरकारमा सहभागी गराउन मन्त्रिपरिषद् पुनर्गठनको तयारी गरेका छन्। नागरिक उन्मुक्ति पार्टीकी अध्यक्ष रञ्जिता श्रेष्ठले एक हप्ताभित्र पर्यटनमन्त्री बन्ने पुष्टि गरिन्। सीके राउतको अमेरिका भ्रमणपछि मन्त्रिपरिषद् पुनर्गठन हुनेछ।
अमेरिकाका पूर्वराष्ट्रपति डोनाल्ड ट्रम्प फेरि विवादमा परेका छन्। यस पटक उनी २०१६ को राष्ट्रपति निर्वाचनमा हिलारी क्लिन्टनलाई जेल हाल्नुपर्ने अभिव्यक्तिका कारण विवादमा छन्। ट्रम्पले यस्तो बोलेको अस्वीकार गरे पनि सञ्चारमाध्यमले भने बारम्बार यस्तो माग गरेको बताएका छन्। साथै, ट्रम्प हश मनी र आर्थिक कारोबारका मुद्दामा दोषी ठहरिएका छन् र जुलाई ११ मा सजाय सुनाइनेछ।
भारतको बेंग्लुरुमा ग्यास लिक हुँदा भएको विस्फोटमा पाँच जना नेपाली परिवारका सदस्यहरूको मृत्यु भएको छ। एहलंका क्षेत्रमा भएको घटनामा मदन बोहरा र उनकी छोरी निताको मृत्यु भएको हो। नेपाली समुदायले उपचारको लागि चन्दा संकलन गरे पनि सबै परिवारका सदस्यहरूको ज्यान बचाउन नसकिएको हो।
त्रिभुवन अन्तर्राष्ट्रिय विमानस्थलमा सुन तस्करीको दोस्रो चरणको अनुसन्धानमा प्रहरीले थप १० जनालाई पक्राउ गरेको छ। मोटरसाइकलको ब्रेक सुमा लुकाएर २८३१ किलो सुन तस्करी गरेको आशंका गरिएको छ। केन्द्रीय अनुसन्धान ब्यूरो (सीआईबी) ले तस्करीबाट आएको पैसा कसरी विदेश पुगेको भन्ने विषयमा अनुसन्धान गरिरहेको छ।
नेपाली राष्ट्रिय क्रिकेट टोलीका अलराउन्डर दीपेन्द्रसिंह ऐरीले १९औँ एसियाली खेलकुदमा नौ बलमा अर्धशतक बनाउँदै दुर्लभ विश्व कीर्तिमान बनाएका छन्। आक्रामक ब्याटिङ र बलिङका लागि परिचित दीपेन्द्रले एकदिवसीय र टी–२० अन्तर्राष्ट्रिय गरी ११९ खेल खेलेका छन् र धेरै कीर्तिमान हासिल गरेका छन्।
काठमाडौँको न्यू होली क्रस विद्यालय र नागार्जुन भ्याली एकेडेमीका विद्यार्थीहरूले संघीय संसदको अवलोकन गरे। उनीहरूले सांसदहरूसँग अन्तरक्रिया गर्दै कानुन निर्माण प्रक्रिया र संसदीय शिष्टाचारबारे जानकारी पाए। यो भ्रमणले विद्यार्थीहरूको पाठ्यक्रममा समावेश शासन र व्यवस्थापिकाका कार्यहरूलाई व्यावहारिक ज्ञान प्रदान गर्ने उद्देश्य राखेको थियो।
प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड, एमाले अध्यक्ष केपी शर्मा ओली र कांग्रेस सभापति शेरबहादुर देउवाबीच बालुवाटारमा तीन घण्टा लामो बैठक सम्पन्न भयो। उनीहरूले राष्ट्रिय मुद्दा, संसद्को कामकाज र संसद्लाई प्रभावकारी बनाउने उपायहरूबारे छलफल गरे। साथै, प्रचण्ड र ओलीबीच सरकार सञ्चालन र प्रदेश सरकार गठनबारे छुट्टै छलफल पनि भयो।
भारतको ओडिशामा गएको ७२ घण्टामा गर्मीका कारण ९९ जनाको मृत्यु भएको छ। तीमध्ये २२ जनाको मृत्यु लूले गर्दा भएको पुष्टि गरिएको छ। यस वर्ष गर्मी सुरु भएयता राज्यमा लूले गर्दा १४१ जनाको मृत्यु भएको बताइएको छ। भारतीय मौसम विभागका अनुसार जुन २ मा राज्यका धेरै स्थानमा तापमान ४२ डिग्री सेल्सियसभन्दा माथि पुगेको थियो।
दाङका वीरबल घर्तीमगरलाई फेसबुक र ह्वाट्सएपमार्फत विदेशबाट लाखौँ डलर पठाएको भन्दै ठगी गरेको आरोपमा पक्राउ गरिएको छ। उनले तीन जना पीडितबाट १६ लाख ६२ हजार रुपैयाँ ठगेका थिए। प्रहरी अनुसन्धानले उनले नक्कली परिचय र कथाहरू प्रयोग गरी भन्सार शुल्क जम्मा गर्न पीडितहरूलाई ठगेको खुलासा गरेको छ।
बजेटप्रति असन्तुष्टि र केही नेताहरूको विपक्षी बैठकमा सहभागिताले वर्तमान सत्ता गठबन्धनमा मतभेद देखिएको छ। यद्यपि गठबन्धन नेताहरूले कुनै आन्तरिक विवाद नभएको दाबी गरेका छन्, एमाले नेता केपी शर्मा ओलीका सार्वजनिक टिप्पणी र अन्य राजनीतिक गतिविधिले शङ्का उत्पन्न गरेको छ। तथापि, नेताहरूले बजेट पारित गर्न गठबन्धन एकताबद्ध रहेको बताएका छन्।
कर्णाली प्रदेशमा जगदुल्ला जलविद्युत् आयोजनाको निर्माणका लागि विश्वव्यापी बोलपत्र आह्वान गरिएको छ। यस आयोजनाले १०६ मेगावाट बिजुली उत्पादन गर्ने लक्ष्य राखेको छ र यसको लागत करिब २३ अर्ब रुपैयाँ अनुमान गरिएको छ। विभिन्न बैंक तथा वित्तीय संस्थाहरूले यसमा लगानी गर्नेछन्, जसले क्षेत्रको विकासमा महत्वपूर्ण योगदान पुर्याउनेछ।
सर्वोच्च अदालतले काठमाडौँ महानगरपालिकाका प्रमुख बालेन्द्र शाहको रिटमा फैसला गर्दै निर्वाचन खर्च नबुझाएका वा ढिलो बुझाएका १ लाख २३ हजारभन्दा बढी स्थानीय तहका उम्मेदवारको राजनीतिक भविष्य सुरक्षित गरेको छ। अदालतले निर्वाचन आयोगको जरिवाना निर्णय बदर गर्दै ती उम्मेदवारलाई भविष्यमा चुनाव लड्न योग्य बनाएको छ।
बंगलादेशका गृहमन्त्री असदुज्जमान खानले भारत भ्रमणका क्रममा सत्तारुढ पार्टीका सांसद अनवारुल अजीमको हत्या भएको खुलासा गरेका छन्। तीनजनालाई पक्राउ गरिएको छ र बंगलादेश तथा भारतीय प्रहरीले अनुसन्धान गरिरहेका छन्। अजीमको शव अझै फेला परेको छैन। उनी अन्तिम पटक कोलकातामा साथीको घरमा बसेको देखिएको थियो।
नेपालमा अवैध हुन्डी कारोबारविरुद्ध प्रहरीले सक्रियता बढाएको छ। बितेका दुई दिनमा १ करोड ७५ लाख नेपाली रुपियाँसहित १० जनालाई पक्राउ गरिएको छ। सुनसरी, काठमाडौं र पर्सा जिल्लामा पक्राउ परेका व्यक्तिहरूलाई विभिन्न स्थानबाट विशेष सूचनाको आधारमा पक्राउ गरिएको हो।
भारतीय प्रधानमन्त्री नरेन्द्र मोदी लगातार तेस्रो पटक प्रधानमन्त्री बन्ने संघारमा छन्। लोकसभा निर्वाचनपछि मोदीले आत्मविश्वासका साथ एनडीए सरकारलाई पुनः निर्वाचित गर्ने दाबी गरेका छन्। एक्जिट पोलहरूले एनडीए गठबन्धनको ठूलो जितको प्रक्षेपण गरेका छन्।
कान्तिपुर बचत तथा सहकारीका पूर्वअध्यक्ष चन्द्रबहादुर तामाङ (सीबी लामा) विरुद्ध करिब एक हजार बचतकर्ताको रकम ठगी गरेको आरोपमा उजुरी परेको छ। ९५२ जनाले १ अर्ब ५१ करोड रुपैयाँ हिनामिना गरेको आरोपमा उजुरी दिएका छन्। उनलाई नेपाल-भारत सीमा क्षेत्रबाट पक्राउ गरी अनुसन्धान अघि बढाइएको छ।
नेपालले डालासमा नेदरल्यान्ड्सविरुद्ध खेल्दै आईसीसी ट्वान्टी–२० विश्वकपमा बहुप्रतीक्षित पुनरागमन गर्दैछ। पछिल्ला खराब प्रदर्शनका बाबजुद नेपालले यस खेलबाट लय समात्ने लक्ष्य राखेको छ। समूह 'डी' मा श्रीलंका, दक्षिण अफ्रिका र बंगलादेश जस्ता बलिया टोलीहरूसँग नेपालले प्रतिस्पर्धा गर्नेछ। कप्तान रोहित पौडेलले राम्रो प्रदर्शन गर्ने आशा व्यक्त गरेका छन्।
नेपालमा स्थानीय र पश्चिमी वायुको आंशिक प्रभाव सँगै भारतको पश्चिम उत्तर प्रदेशदेखि पश्चिम बंगलादेशसम्म फैलिएको न्यून चापीय क्षेत्रको पनि आंशिक प्रभाव रहेको छ। कोशी, मधेस, बागमती, गण्डकी र कर्णाली प्रदेशमा आंशिकदेखि साधारणतया बदली रही हल्कादेखि मध्यम वर्षा र मेघगर्जनको सम्भावना छ। उच्च पहाडी तथा हिमाली भू-भागमा हल्का हिमपातको सम्भावना छ।
आउँदो आर्थिक वर्ष २०८१/०८२ को बजेटमाथि संघीय संसदमा छलफल सुरु भएको छ। सत्तापक्षले यसलाई यथार्थवादी भनेको छ भने विपक्षीले राष्ट्रिय प्राथमिकतालाई बेवास्ता गरेको आरोप लगाएको छ। बजेटमा कृषि, शिक्षा र पूर्वाधारमा लगानी समावेश गरिएको छ। छलफल तीन दिनसम्म चल्नेछ र अर्थमन्त्रीले जवाफ दिनेछन्।
सर्वोच्च अदालतले गृहमन्त्री रवि लामिछानेको ट्राफिक नियम उल्लङ्घन गर्नेहरूलाई सडकमा स्वयंसेवकका रूपमा खटाउने निर्णय तत्काल कार्यान्वयन नगर्न अन्तरिम आदेश दिएको छ। यो निर्णयलाई कृष्ण विकलगायतले चुनौती दिएका थिए। यसअघि, लामिछानेले महिनावारी भएको बेला महिला ट्राफिक प्रहरीले चार दिन सडकमा ड्युटी गर्नु नपर्ने व्यवस्था मिलाएका थिए।
दीपेन्द्र सिंह ऐरीको पुनरागमनले नेपाली क्रिकेट टोलीमा उत्साह ल्याएको छ। एङ्कलको चोटबाट निको भएपछि उनी टी-२० विश्वकप खेल्न तयार भएका छन्। प्रशिक्षक मोन्टी देसाईले नेदरल्यान्ड्सविरुद्धको पहिलो खेलका लागि उनको पूर्ण फिटनेस पुष्टि गरेका छन्। दीपेन्द्रको उपस्थिति नेपालका लागि निर्णायक हुनेछ।