मौसविद्हरूले यसपालि नेपालबाट मनसुन सेप्टेम्बर महिनाको अन्त्यतिर बाहिरिने अनुमान गरेका थिए। तर पछिल्लो अवस्था विश्लेषण गर्दा त्यसपछि पनि अझै केही दिन वर्षा हुने सम्भावना रहेको जल तथा मौसम विज्ञान विभागकी प्रवक्ताले बताएकी छन्।

"समग्रमा हेर्दा पछिल्लो अवधिमा केही बढी वर्षा भएको देखिन्छ। अहिलेकै प्रवृत्ति हेर्दा दशैँसम्म मनसुन बाहिरिने देखिँदैन," प्रवक्ता विभूति पोखरेलले बीबीसी न्यूज नेपालीसँग भनिन्।

अहिले भारतमा पश्चिमी भेगबाट मनसुन बाहिरिने क्रम सुरु भइसकेको छ। तर नेपालमा भने मनसुनको बहिर्गमनका लागि केही साता कुर्नुपर्ने र यसपालि 'हिलेदशैँ' हुन सक्ने सम्भावना छ।

नेपाली मनसुनसँग सोमाली हावाको साइनो

पहिरो जाँदै छ भनेर पूर्वानुमान गरेर पूर्वचेतावनी जारी गर्न सकिन्छ कि सकिँदैन

"भारत, बाङ्ग्लादेश, नेपाल सबैको लागि एउटै प्रणाली भए पनि त्यो बीचमा अड्किने अवस्था बनिरहेको हुन्छ। त्यस्तो अवस्थामा कतैबाट बाहिरिने र कतै सक्रिय रहने अवस्था हुन सक्छ। आउँदा दिनमा थप स्पष्टता आउँदै जाने छ," पोखरेलले भनिन्।

नेपालमा यो वर्ष सामान्यतया विगतका वर्षको भन्दा केही दिनअगाडि जेठ १५ गते मनसुन भित्रिएको थियो।मौसमविद्हरूले ३० सेप्टेम्बर (असोज १४) मा मनसुन बाहिरिने प्रक्षेपण गरेका थिए। त्यो दिन बडादशैँको अष्टमी पर्छ।

गत वर्ष १० जुनमा भित्रिएको मनसुनको मौसम प्रणाली १२ अक्टोबरमा बाहिरिएको थियो।

पोहोरको दाँजोमा करिब ४ प्रतिशत कम धान रोपाइँ, देशको दक्षिणी भेगका किसान अझै 'चिन्तामा'

मधेशको खडेरी 'ठूलो सङ्कटको सानो सङ्केत', समाधानका लागि 'क्लाउड सीडिङ'सम्मको चर्चा

खण्डवृष्टि

असोज २ गतेसम्मको विवरणअनुसार वार्षिक औसतको ८९.१ प्रतिशत अर्थात् १,१२२.४ मिलिमिटर वर्षा भएको जल तथा मौसम विज्ञान विभागले जनाएको छ। यो देशभरिका १२६ मापन केन्द्रबाट जुटाइएको वर्षाको परिमाणको औसत हो।

सरदर वर्षाको तुलनामा ९२ देखि ११० प्रतिशत पानी परेको अवस्थालाई सामान्य वर्षा मान्ने गरिन्छ। त्यसैले मनसुनका अझै दुई साता बाँकी रहँदा सरदर पानी पर्ने मौसम अधिकारीहरूको आकलन छ।

तर मधेश प्रदेशमा भने औसत वर्षा पनि हुन सकेको देखिँदैन। त्यहाँ वार्षिक सरदरको तुलनामा ६४.५ प्रतिशत पानी परेको विवरण छ।

सुदूरपश्चिमका पहाडी भेगमा ११० प्रतिशतसम्म समेत पानी परेको विभागको तथ्याङ्कले देखाउँछ।

कतै अतिवृष्टि त कतै अल्पवृष्टि भएको तथ्याङ्क तथा विभिन्न स्थानहरूबाट प्राप्त विवरणहरूले पनि धेरै ठाउँमा खण्डवृष्टि भएको देखाउँछन्। विभागकी प्रवक्ता विभूति पोखरेल पनि यसपालि मनसुन "खण्डित" भएको बताउँछिन्।

"मनसुन सामान्यतः जसरी सक्रिय हुनुपर्थ्यो यस पटक त्यसो भएन। जुलाई महिनामा त कुनै उल्लेख्य प्रणाली नै देखा परेन। सुक्खाजस्तै नै रह्यो," उनी भन्छिन्।

"मनसुन याममा केही न केही जलवाष्पयुक्त हावा आइरहेको हुन्छ। त्यस हिसाबमा मात्र केही वर्षा भयो। तर त्यसलाई अझै सक्रिय बनाउन चाहिने अन्य प्रणालीहरू खासै देखिएनन्।"

पोखरेलका अनुसार खास गरी न्यूनचापीय रेखा उत्तरतर्फ सर्दा, न्यूनचापीय क्षेत्र बङ्गालको खाडी वा अरब सागरबाट आउँदा नेपालमा ठूला प्रणालीहरू सक्रिय हुने गरेका थिए। तर यसपालि त्यस्तो अवस्था खासै उत्पन्न भएन।

"हाम्रा मौसम पूर्वानुमानमा कुनै क्षेत्रमा पानी पर्छ भनिए पनि आसपास कतै ठूलो पानी पर्‍यो भने त्यतै कतै कसैले भने त्यसलाई देख्नै पाएनन्। जस्तो, हामीले काठमाण्डूमा पानी पर्छ भन्यौँ। तर भक्तपुरमा ठूलो पानी पर्‍यो तर बबरमहलमा सुक्खा रह्यो।"

चीनसँग मौसमसम्बन्धी तत्काल सूचना आदानप्रदानको अभावले निम्त्याएको चुनौती

'चाँडै आउने, दशैँसम्म रहने': आसन्न मनसुनबारे चार विशेष कुरा

मधेशका लागि गरिएको पूर्वानुमान सच्च्याइयो

मौसम पूर्वानुमान महाशाखाका मौसमविद् हरिप्रसाद दाहालले सेप्टेम्बर तेस्रो साता लागेपछि देशका विभिन्न ठाउँमा कतै 'भारी' र कतै 'अति भारी' वर्षा भएको बताउँछन्।

"पछिल्ला केही दिन लुम्बिनी, सुदूरपश्चिम र गण्डकी प्रदेशतिर भारीदेखि अति भारी वर्षा भयो। अहिले कतैकतै खण्डित रूपमा भारी वर्षा भए पनि धेरैतिर मध्यम वर्षा भइरहेको अवस्था छ," दाहाल भन्छन्।

"मनसुन बाहिरिने अवस्थाका लागि अब त्यसको प्रवृत्तिको निगरानी तथा मूल्याङ्कन हुन थालेको छ।"

जल तथा मौसम विज्ञान विभागले मध्यजेठतिर गरेको प्रक्षेपणमा यसपालि मनसुनमा देशका अधिकांश स्थानमा सरदरभन्दा धेरै पानी पर्ने उल्लेख थियो। तर मधेश प्रदेशमा समयमा पर्याप्त पानी नपरेपछि त्यसमा संशोधन गरियो।

प्रायजसो नेपालमा मनसुनको प्रवेश १३ जुन अनि बहिर्गमन २ अक्टोबरमा हुने गर्छ।

सामान्यतया मनसुन सक्रिय हुँदा १,५००-१,६०० मिलिमिटर वर्षा मापन गरिन्छ।

गत वर्ष पनि सरदरभन्दा धेरै पानी परेको थियो। उक्त वर्ष १,७०० मिलिमिटरभन्दा धेरै वर्षा भयो।

सन् २०२३ मा १,५७० मिलिमिटर वर्षा भएको अधिकारीहरूले बताएका थिए।

बाढी आउँदा के गर्ने, के नगर्ने?

'थप विषम' हुँदै मौसम, सम्भाव्य विपद्‌बारेका चेतावनीलाई बेवास्ता नगर्न आग्रह

बीबीसी न्यूज नेपाली यूट्यूबमा पनि छ। हाम्रो च्यानल सब्स्क्राइब गर्न तथा प्रकाशित भिडिओहरू हेर्न यहाँ क्लिक गर्नुहोस्। तपाईँ फेसबुक, इन्स्टाग्राम र ट्विटरमा पनि हाम्रा सामग्री हेर्न सक्नुहुन्छ। अनि बीबीसी नेपाली सेवाको कार्यक्रम बेलुकी पौने नौ बजे रेडिओमा सोमवारदेखि शुक्रवारसम्म सुन्न सक्नुहुन्छ।