Bhaumashtami Vrata/Gorakhkali Puja/Radhastami Vrata | भाैमाष्टमी व्रत/गोरखकाली पूजा/राधाष्टमी व्रत | २०८२ असोज २८ | Hamro Patro

आउँदा दिनहरु

ज्योतिषहरू

  • call
    TALK TO JYOTISH
  • राशीफल

    साहित्य / ब्लग

    Sep/Oct 2025
    २०८२ असोज
    २८
    मंगलवार
    Oct 14, 2025
    कार्तिक कृष्ण अष्टमी
    भाैमाष्टमी व्रत/गोरखकाली पूजा/राधाष्टमी व्रत ( Bhaumashtami Vrata/Gorakhkali Puja/Radhastami Vrata )
    MY NOTE
    तपाईँले आजको मिति भन्दा पछिको नोट हाल्नु भएको छैन । तपाईँले जन्मदिन, मिटिङ, सम्झनु पर्ने कुराहरु, बिल तिर्ने दिन आदि टिपोट टिप्न सक्नुहुन्छ ।

    भाैमाष्टमी व्रत

    शुद्धे तिथौ च शुभे दिव्ये, अष्टम्यां व्रतमाचरेत्।

    देवीं दुर्गां समाराध्य, पापं नश्यति तत्क्षणम्॥


    पवित्र र शुभ अष्टमीको पावन अवसरमा व्रत पालन गर्नुपर्छ।

    देवी दुर्गाको पूजा गरेर सबै पापहरू तत्काल नाश हुन्छन्।

    मंगलबारको अष्टमीलाई भौमाष्टमी भनिन्छ ।

    यो दिन बिशेष रुपमा पवित्र र उर्जावान दिन हुन्छ ।अष्टमी तिथिमा शक्तिको उपासना गर्नुको फल धेरै हुन्छ । भौमाष्टमीमा विशेष गरी गोरखकाली भगवतीको पूजा तथा उपासना गर्ने प्रचलन छ । गोरखास्थित भगवती गोरखकाली को मन्दिरमा आज दर्शनार्थीहरुको विशेष पूजाका उपस्थिति रहने गर्दछ ।भौमाष्टमी व्रतमा विशेष गरी मङ्गल ग्रहको पूजा तथा ग्रहशान्ति समेत गर्ने गरिन्छ ।

    सनातन धर्मका अनुयायीहरुले हरेक चाडलाई आ–आफ्नो तवरले मनाउन र सम्झना गर्न सक्छन् ।

    गोरखकाली पूजा


    गोरखकाली पूजा

    विशेष अडियो सामग्री

    भौमाष्टमी व्रतमा विशेषगरी मंगल ग्रहको पूजा तथा ग्रहशान्ति समेत गर्ने गरिन्छ ।

    भौमाष्टमीमा विशेषगरी गोरखकाली भगवतीको पूजा तथा उपासना गर्ने प्रचलन छ । गोरखास्थित भगवती गोरखकालीको मन्दिरमा आज दर्शनार्थीहरुको विशेष पूजाका उपस्थिति रहने गर्दछ ।अन्य व्रतहरुमा झैँ बिहानै उठेर स्नान गर्ने, भजन कीर्तन गर्ने, अर्चना गर्ने र पवित्र पुस्तकहरुको अध्ययन गर्ने अनि आत्मसात् गर्ने चलन छ । यस वर्षको भौमष्टमीको सबैलाई शुभकामना छ ।

    बाबा मछिन्द्रनाथका अनन्य भक्त गोरखनाथ बाबा को महिमा नेपाल भारत लगायत विश्वभरि कै सनातन समुदायमा विशेष छ ।


    यिनै बाबा गोरखको नामसँग आसन्न शाहवंश राजाहरूको उद्गम जिल्ला गोर्खा अनि गोरखकाली मन्दिरको नेपालको पूर्व राजपरिवारमा विशेष महत्त्व छ । स्मरण रहोस्, बाबा गोरखको इतिहासमा गोरखा दरबार र राजवंश का साथै पशुपतिको मृगस्थलीमा भएको गोरख मन्दिर र त्यहाँ बाबाले गर्नुभएको १५ वर्षको ध्यानको कुरा पनि जोडिएर आउँछ । मृगस्थलीको गोरखा मन्दिर संरक्षण र ब्यबस्थापनको कमीमा बेवास्ता गरिएको अवस्था मा छ ।

    गोरखा दरबार क्षेत्रमा गोरखकाली देवीको पीठ छ । यसै पीठलाई शाह वंशको कूलदेवी मानिन्छ । पौष कृष्ण अष्टमीमा गोरखालीको पूजा अर्चना गर्ने चलन रहन्छ । आज गोरखाको गोरखकाली मन्दिरमा विशेष पूजा अर्चना गरिन्छ ।


    यसै गोरखकाली मन्दिरमा जमरा राखेर फूलपातीका दिन काठमाडौँ ल्याउने चलन सैयौं वर्ष देखि चलिआएको थियो । गणतन्त्र पछिका वर्षहरुमा यस्ता चलनहरुमा खासै वास्ता दिइएको छैन यद्यपि नेपाली भूमिको रक्षामा बाबा गोरख र गोरखकाली देवीको महत्त्व अतुलनीय रहेको छ ।


    गौ रक्षा गर्नका लागि बाबा गोरख र गोरखकाली देवीको आशिष् नेपाली जनलाई थप चाहिएको छ ।

    गोरख सन्देश

    गुरु गोरखनाथ भन्नुहुन्छ– ‘‘देवलहरुको, देवालयहरुको यात्रा सुनो यात्रा हो” अर्थात् देवालयहरुको परिभ्रमण आदि आध्यात्मिक हिसाबले अर्थहीन छन् , शून्य बराबर छन् , निष्प्राण छन् –


    देवल जात्रा सुंनि जात्रा, तीरथ जात्रा पाणीं ।

    अतीत जात्रा सुफल जात्रा, बोलै अमृत वाणी ।


    हुन त देवालयहरुको भूमिका, धर्म र संस्कृतिका हिसाबले अत्यन्तै महत्वपूर्ण छ तर यदि जात्रा छ किन्तु श्रद्धा छैन, भाव छैन र भक्ति छैन भने ‘‘देवल जात्रा” मात्र गरेर पनि के फाइदा हुन्छ र ? मूर्तिको पूजा चाहिं गर्ने मान्छेको पूजा नगर्ने ! देवालय धाउने तर घरलाई चाहिं देवालय बनाउन नसक्ने ! मन्दिरका देउताको पूजा गर्ने तर आफूमा देवत्व जगाउन नसक्ने ! सानो परिधि र परिसरमा ढुङ्गाले बनेका देउतालाई चाहिं फलफूल, नैवेद्य आदि चढाउने तर प्रत्येक मानवमा, पशुपंक्षीमा देवत्वको वास छ भनी नस्वीकार्ने ! एवं सेवा गर्न नसक्ने ! आदि यस्ता धार्मिक आडम्बरीपनलाई देखेर नै गुरु गोरखनाथले खडी भाषामा(प्राकृत भाषामा, जनभाषामा, देहाती भाषामा) ठाडो व्यङ्गय गर्नुभएको हो ।

    बाबा गोरखनाथ र गोरखकाली भगवतीको अनन्त कालसम्म जय होस् ।


    गोरखकाली पूजाको असीम स्नेह ।

    राधाष्टमी व्रत

    भाद्र शुल्क पक्षको अष्टमी तिथिमा वृन्दावन नजिकै वर्सानामा राधाजीको जन्म भएको थियो र यसै दिनलाई राधा अष्टमी वा राधा जयन्तीका नामले लोकमा प्रसिद्ध छ । राधाजीको जन्म भगवान् श्रीकृष्णको साथ जगमा प्रेम भावलाई सार्थक गराउन भएको हो भन्ने मान्यता छ । जो व्याक्क्ति प्रेममा लिनहुन्छ त्यो राधाकृष्णको ज्वलन्त उदाहरण बन्दछ ।


    एवं रितले यदि अष्टमी तिथि शुक्रवारका दिन पर्न गएमा उक्त अष्टमीको पवित्रतालाई राधाको जन्मसँग जोडेर राधा अष्टमी मनाउने चलन स्थापित भएको हो ।

    'ॐ केशवाय नम: ॐ नाराणाय नम: ॐ माधवाय नम: ॐ ह्रषीकेशाय नम:'


    जब हामी श्रीकृष्णको नाम लिन्छौँ त्यस बेला राधाजीको नाम पनि सँगै जोडिएर आउँछ । किनकि सबै भक्त राधाकृष्ण भनेर भन्ने गर्दछन् यो नाम दुई भएता पनि एक अर्काका लागि नै बनेको हो । यसलाई कसैले पनि अलग्याउन सक्दैन ।

    राधा अष्टमीको नामले यो व्रतलाई चिनिन्छ, यो दिनको व्रत गर्नाले मनुष्य जीवनमा धनको कहिले कमी नहुने, घर परिवारमा प्रेम भाव बढ्ने र अन्त्यमा गोलोकमा पनि सुखद जीवन पाइने कुरा शास्त्रोक्त रहेको छ ।


    यस दिन बिहान आफ्नो नित्यकर्म सकेर राधाजीको लागि सुन्दर मण्डप या आसन बनाएर राधाजीको मूर्तिलाई वस्त्र एवं आभूषणले सुसज्जित गर्ने र शोडशोपचार्ले या जे सामग्री उपलब्ध हुन्छ त्यसै सामग्री द्वारा श्रद्धा एवं भक्तिले पूजा गर्नु पर्दछ । विचारणीय कुरा के छ भने, यो पूजा मध्यान्ह कालमा नै गर्नु पर्दछ । यसरी गरिएको पूजा पश्चात् दिनभरि नै व्रत बस्ने या एक समय भोजन पनि गर्न सकिन्छ । व्रतको भोलिपल्ट विवाहितता व्रह्मण तथा व्राह्माणीलाई भोजन गराएर दक्षिणा दिने विधान छ ।


    राधा अष्टमीको शुभकामना ।

    आउँदा दिनहरु

    ज्योतिषहरू

  • call
    TALK TO JYOTISH
  • राशीफल

    साहित्य / ब्लग

    Liked by
    Liked by
    0 /600 characters
    Hamro Patro - Connecting Nepali Communities
    Hamro Patro is one of the first Nepali app to include Nepali Patro, launched in 2010. We started with a Nepali Calendar mobile app to help Nepalese living abroad stay in touch with Nepalese festivals and important dates in Nepali calendar year. Later on, to cater to the people who couldn’t type in Nepali using fonts like Preeti, Ganesh and even Nepali Unicode, we built nepali mobile keyboard called Hamro Nepali keyboard.