यसमा ९६ प्रतिशत त पानी नै हुन्छ । यसकारण यसले शीतलता प्रदान गर्ने नै भयो । यसमा हुने पोटासियमले हाम्रो प्रेसर कम राख्न र हाम्रो शरीरमा हुने इलेक्ट्रोलाइटलाई सन्तुलनमा राख्न मद्दत गर्छ ।
अहिले बजारमा सजिलै पाइने तरकारीहरुमध्ये लौका पनि एक हो । गर्मी महिनामा पाइने सिजनल तरकारी लौकाका फाइदाहरुबारे हामी सायद अनभिज्ञ नै छौँ होला । के हुन सक्छन् यसका फाइदाहरु ? जानौँ है त । सबैभन्दा पहिला त, लौकामा अत्यधिक मात्रामा पानी पाइन्छ । यसमा ९६ प्रतिशत त पानी नै हुन्छ । यसकारण यसले शीतलता प्रदान गर्ने नै भयो । यसमा हुने पोटासियमले हाम्रो प्रेसर कम राख्न र हाम्रो शरीरमा हुने इलेक्ट्रोलाइटलाई सन्तुलनमा राख्न मद्दत गर्छ ।
लौकाले गर्मीमा थकानबाट जोगाउँछ, शरीरलाई चिसो र ताजा राख्दछ । गर्मी महिनामा धेरै पसिना आउने भएकाले शरीरमा घटेको पानी भरपाइ गर्ने काम यसले गर्छ । शरीरभित्रको फोहोर फाल्ने मात्र नभई नाकबाट रगत आउने, डण्डीफोर आउने र अल्सरजस्तो रोगविरुद्ध लड्नको लागि पनि लौकाले सहयोग पु¥याउँछ ।
यो तरकारीमा भिटामीन सी, भिटामीन बी, भिटामीन के, भिटामीन ए, भिटामीन ई, फलाम, फोलेट र म्यानग्यानीजजस्ता खनिज पदार्थहरु पनि पाइन्छन् । खासमा लौका भिटामीन सीको एउटा मुख्य स्रोत नै हो । २५० ग्राम लौकाबाट २५ मिलिग्राम भिटामीन सी प्राप्त गर्न सकिन्छ । यो भनेको हामीलाई एक दिनमा चाहिने भिटामीन सी को लगभग आदि भाग हो ।
एण्टीअक्सिडेन्टको पनि काम गर्ने हुनाले लौकाले हाम्रो शरीरको कोषहरुलाई खराब हुनबाट जोगाउँछ, रगतमा कोलेस्ट्रोलको मात्रालाई ठीक गर्छ, र मस्तिष्कको कार्य सञ्चालनमा पनि सहयोग गर्दछ । यति मात्र होइन, भिटामीन सी र यसमा पाइने जिंकले चाउरीपना र बुढ्यौलीपनाबाट पनि जोगाउँछ । र यही जिंकले नशा बलियो बनाउने र रुघाखोकीबाट सुरक्षा दिन्छ । यसमा पाइने भिटामीन बी ले कपाल फुल्न दिँदैन ।
पचाउन एकदम नै सजिलो हुने भएकाले, गर्मी महिनाको लागि यो अत्यन्तै उपयुक्त खानेकुरा हो । खासमा, लौकामा हुने फाइबरले पाचन प्रक्रिया सजिलो बनाउने भएकाले कब्जियत, पाइल्स्, पेट ढुस्स हुने, वाकवाकी लाग्ने, आदि जस्ता समस्याहरुबाट मुक्ति दिन्छ । लौकामा हुने पानी र फाइबरले आन्द्रा सफा राख्न र पाचनमा सजिलो बनाउन सहयोग गर्छ ।
बजारमा सहजै पाइने यो तरकारीले तौल घटाउन पनि मद्दत गर्छ । १०० ग्राम लौका खाँदा यसले शरीरलाई १५ क्यालोरी मात्र दिन्छ । यसमा हुने भिटामीन, खनिज र फाइबरले शरीरलाई उचित पोषण प्रदान गर्छ । कलेजोको लागि पनि यो अत्यन्तै फाइदाजनक छ । विषादीको अत्यधिक सेवन हुने हुनाले हाम्रो कलेजो सबैभन्दा बढी मारमा पर्ने गर्दछ । आयुर्वेद विद्याले पनि लौकाको सेवनले कलेजोको कार्यप्रणालीमा सहयोग गर्ने र सुन्निन नदिने भएकाले कलेजोको लागि यसको प्रयोगमा जोड दिन्छ ।
सबैभन्दा विश्वास नै नलाग्ने कुरा के हो भने, लौकाले लठ्याउने औषधीको जस्तो काम गर्न सक्छ । यसले गर्दा हामी शान्त र आराम हुन सक्छौँ । यसमा प्रशस्त मात्रामा हुने कोलिनले मस्तिष्कको कार्यशक्ति बढाउन र मानसिक तनाव र डिप्रेसनजस्ता समस्याबाट पनि उन्मुक्ति दिन्छ ।
मस्तिष्कलाई स्वस्थ राख्नका लागि लौकाको सेवन नै सबैभन्दा राम्रो र सस्तो माध्यम हुन सक्छ ।
यसलाई जुस बनाएर पनि यसको सेवन गर्न सकिन्छ । लौकाको जुस बनाउन पनि सजिलो भएकाले यसको अत्यधिक सेवनका लागि जुस बनाउन सकिन्छ । मधुमेहका बिरामीहरुको चिनीको मात्रा र ब्लड प्रेसर सन्तुलनमा राख्न पनि लौकाको जुसको प्रयोग गर्न सकिन्छ । पिसाब नलीमा संक्रमण भएका, युरिक एसिड भएकाहरुका लागि यो झनै फाइदाजनक छ ।
जुस बनाउनका लागि लौका ताछ्नुहोस्, टुक्राटुक्रा बनाएर काट्नुहोस् र ब्लेण्डरमा ब्लेण्ड गर्नुहोस् । यसमा मरिच, नुन र पुदिनाको पात मिसाउनुहोस् । एक चम्चा अदुवाको पेस्ट हालेर अन्तिममा कागती निचोरेपछि लौकाको जुस पिउनका लागि तयार हुन्छ । यसरी जुस बनाइसकेपछि यसलाई तुरुन्त सेवन गरिहाल्नुपर्छ नत्र यो छिट्टै बिग्रिन्छ ।
यो जुस सेवन गर्ने सबैभन्दा उपयुक्त समय भनेको बिहान खालि पेटमा हो । त्यस्तै, थकाइ लागेपछि यो जुसको प्रयोग गर्दा यसमा हुने चिनीले ग्लुकोजको मात्रा बढाउने काम गर्छ । लौका र अदुवा मिसाएर खानाले मासुसम्बन्धि विकारबाट पनि राहत पाउन सकिन्छ । बजारमा सजिलै पाइने लौकाको हप्ताको दुई देखि तीन पटकसम्म सेवन गर्न अझ पनि केहीले रोक्ला र ?
हाम्रो पात्रो
Liked by: