हरेक वर्ष अगस्ट २९ का दिन विश्व एकजुट भएर विश्व परमाणु परीक्षण विरुद्धको दिवस मनाउने गर्दछ । यस दिनले मानव इतिहासको एउटा अध्यायको अन्त्य र अर्को अध्यायको शुरुवात भएकाले यो दिनको ऐतिहासिक महत्व रहेको छ । यो दिन आणविक हतियारहरूको परीक्षण कत्तिको खतरनाक छ र तिनीहरूको हानिकारक प्रभावहरू रोक्न कत्तिको महत्त्वपूर्ण छ भन्ने सम्झनाको रुपमा लिइन्छ । "ट्रिनिटी" नामक आणविक बमको पहिलो परीक्षण जुलाई १६, १९४५ मा भएको थियो । मानिसहरूले सोचेका थिए कि यो आविष्कार र प्रविधि ठूलो उपलब्धि हो । तर हिरोशिमा र नागासाकीमा यसको खतरनाक पक्ष देखियो जसले धेरै मृत्यु र क्षति निम्त्याएको थियो ।
यी घटनाहरूले वातावरण, मानिसहरूको स्वास्थ्य र सुरक्षामा यस परीक्षणको प्रभाव कत्तिको गम्भीर हुन सक्छ भन्ने विश्वलाई महसुस गराएको थियो र भविष्यमा पनि गराइरहने छ । आणविक परीक्षणका कारण पैदा हुने विकिरणको नतिजा, माटोमा प्रदूषण, र क्यान्सरका थप घटनाहरूले अझै पनि ती ठाउँहरूलाई असर पारिरहेको छ । यसले देखाउँछ कि यी प्रयोगहरूको प्रभाव कति ठूलो थियो भनेर ।
परमाणु परीक्षणको प्रभाव आजको संसारमा धेरै महत्त्वपूर्ण छ:
विश्वव्यापी सुरक्षा: अहिले धेरै देशहरूसँग आणविक हतियार छ र थप परीक्षणहरूको सम्भावनाले विश्वलाई अनिश्चित र असुरक्षित महसुस गराइरहेको छ । राष्ट्रहरू बीच आणविक झगडाको डर ठूलो छ । त्यहि भएर हामीले सोच्नु पर्ने छ कि कसरी यी हतियारहरूबाट छुटकारा पाउन सक्छौ र कसरी हामी सबै राष्ट्रहरू सँगै काम गर्न सकिन्छ बिना यी खतरनाक हतियारहरूको ।
वातावरणीय दायित्व: आणविक परीक्षणहरूले धेरै लामो समयको लागि वातावरणलाई हानि पुर्याउँछ । वातावरणमा हुने प्रभावलाई कम गर्न, हामीले आणविक हतियारको परीक्षण नगर्ने सुनिश्चित गर्न वाचा गर्नुपर्छ ।
मानवीय सरोकार: आणविक परीक्षणले मानिसहरूको स्वास्थ्यलाई असर गर्छ र जन्मजात हुने रोगहरू जस्ता समस्याहरू निम्त्याउँछ । हामीले प्रभावितहरूलाई मद्दत गर्नुपर्छ र उनीहरूको आवश्यकताहरूको लागि बोल्नुपर्छ।
शान्तिपूर्ण सहअस्तित्व: आणविक परीक्षण विरुद्धको दिवसले हामीलाई यस्तो संसारको सपना देखाउँदछ जहाँ देशहरू खतरनाक हतियारहरूसँग लड्नुको सट्टा सँगै कुरा गर्छन् र मिलेर काम गर्छन् । आणविक परीक्षणमा रोक लगाएर हामी सबैका लागि शान्तिमय र खुसी होस् भन्ने चाहन्छौं ।
यस विशेष दिनमा, इतिहासले हामीलाई के सिकाएको छ भन्ने कुरा सम्झौं र विश्वलाई सुरक्षित बनाउन हामी सबैको कर्तव्य हो भन्ने बुझौं । आणविक परीक्षण विरुद्धको दिवसले हामीलाई सम्झना दिलाउँछ कि ज्ञानसँगै दायित्व पनि आउछ । हामी विगतका घटना र भविष्यका चुनौतिहरूको बारेमा सोच्दा, परमाणु परीक्षणले विश्वलाई अब सुरक्षित गर्न सबै मिलेर सचेत भएर काम गर्नु पर्ने जरुरी भएको छ ।
एउटा सहरलाई नै क्षणभरमा ध्वस्त पार्न सक्ने विश्वले, क्षणभरमै विकसित अनि समृद्ध बनाउन सक्ने प्रविधि किन ल्याउन सक्दैन ?
Liked by:
