आउँदा दिनहरु
-
१९वैशाख
-
२१वैशाखविश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवस २ दिन पछि
-
२२वैशाखबरुथिनी एकादशी व्रत ३ दिन पछि
-
२३वैशाखप्रदोष व्रत/विश्व हाँसाे दिवस ४ दिन पछि
-
२४वैशाखकिराँत समाज सुधार दिवस ५ दिन पछि
-
२६वैशाख
-
२७वैशाखललितपुर मत्स्यन्द्रनाथ रथारोहण ८ दिन पछि
-
२८वैशाख
-
२९वैशाखललितपुर मच्छिन्द्रनाथ रथ यात्रा १० दिन पछि
-
३०वैशाख
-
१जेठवृष संक्रान्ति/गङ्गा सप्तमी व्रत १३ दिन पछि
-
२जेठअन्तर्राष्ट्रिय परिवार दिवस १४ दिन पछि
-
३जेठसीता जयन्ती/गोरखकाली पूजा १५ दिन पछि
-
४जेठ
-
६जेठमोहिनी एकादशी व्रत १८ दिन पछि
-
७जेठसोम प्रदोष व्रत १९ दिन पछि
-
८जेठनृसिंह जयन्ती २० दिन पछि
-
९जेठ
-
१०जेठ
-
१५जेठगणतन्त्र दिवस २७ दिन पछि
-
१७जेठगोरखकाली पूजा २९ दिन पछि
-
१८जेठविश्व सुर्तीजन्य पदार्थ विरुद्धको दिवस ३० दिन पछि
-
१९जेठविश्व बुवाआमा दिवस ३१ दिन पछि
-
२०जेठ
-
२१जेठ
-
२२जेठ
-
२३जेठसिथि चःह्रे/विश्व वातावरण दिवस ३५ दिन पछि
-
२४जेठबटसावित्री व्रत/शनि जयन्ती व्रत ३६ दिन पछि
-
२५जेठगोसाइकुण्ड स्नान आरम्भ/दशहरा स्नान आरम्भ ३७ दिन पछि
-
२७जेठराष्ट्रिय कृषक दिवस ३९ दिन पछि
-
३०जेठसिथि नख:/विश्व बालश्रम विरुद्ध दिवस ४२ दिन पछि
-
३२जेठगोरखकाली पूजा/विश्व रक्तदाता दिवस ४४ दिन पछि
-
१असार
-
२असार
-
३असार
-
४असार
-
५असार
-
६असारविश्व शरणार्थी दिवस ५० दिन पछि
-
७असारपूर्णिमा व्रत/विश्व योग दिवस / संगीत दिवस ५१ दिन पछि
-
८असारज्या: पुन्हि/कवीर जयन्ती ५२ दिन पछि
ज्योतिषहरू
-
Jyotish Purushottam Ghimireनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय, �...
-
Jyotish Mukunda Sharmaस्वाध्याय, सत्सङ्ग र सदाचारजस�...
-
Jyotish Khagendra Subediसम्पूर्णानंद संस्कृत विश्ववि...
-
Jyotish Narayan Prasad Gautamगुरुकुल शिक्षा प्रणालीबाट ज्�...
-
Hamro Patro JyotishI am test jyotish please donot call.
-
Jyotish Deepak Prasad Kafleसम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Jyotish Mohan Ghimireसम्पुर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Jyotish Damodar Kaushikज्योतिष र व्याकरण विषयमा आचार�...
-
Jyotish Ghanashyam Pokharelनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयब...
-
Jyotish Dr. Janak Bhattaविगत ३५ वर्षदेखि कुण्डली निर्�...
-
Jyotish Vaman Sapkotaशिक्षा - व्याकरणाचार्य, पौरोही...
-
Jyotish Narayan Prasad Dulalसम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Acharya Choodamani Pathakसम्पूर्णानन्दसंस्कृत विश्वव�...
-
Jyotish Damodar Poudelनेपाल संस्कृत विश्व बिद्यालय�...
-
Jyotish Smarika Acharyaबाल्मीकि बिद्यापिठ बाट ज्योत�...
-
Jyotish Dipendra Khatiwadaसम्पुर्णानन्द संस्कृत बिश्वब...
-
Jyotish Khageshwor Subediगुरुकुल पद्दति बाट ज्योतिषीय �...
साहित्य / ब्लग
- Nrisingh Jayanti
- Buddha Jayanti / Ubhauli Parwa/ Chandeshwari Jatra/ Chandi Poornima/Kurma Jayanti/ Gorakhnath Jayanti/Poornima Vrata/Baisakh Snan Samapti
- गणतन्त्र दिवस
- बुद्ध जयन्ती / उभौली पर्व / चण्डेश्वरी जात्रा/ चण्डी पूर्णिमा/कुर्म जयन्ती / गोरखनाथ जयन्ती/पूर्णिमा व्रत/बैसाख स्नान समाप्ति
- नरसिंह जयन्ती
- मनको कथा
- भूल अचेल
- Swami Shashidhar Janma Jayanti
- मी शशिधर जन्मजयन्ती
- सोम प्रदोष व्रत
- Som Pradosh Vrata
- सुखको खानी
- मोहिनी एकादशी व्रत
- Mohini Ekadashi Vrata
- World Telecommunication day / World Hypertension Day
- विश्व दूरसञ्चार दिवस / विश्व उच्च रक्तचाप दिवस
- Sita jayanti/Gorakhkali Puja
- सीता जयन्ती/गोरखकाली पूजा
- सक्छु हाँसीहाँसी
- विश्व बौद्धिक सम्पत्ति दिवस
- Yugakavi Sidhhicharan Shrestha Janma Jayanti
- युगकवि सिद्धिचरण श्रेष्ठ जन्म जयन्ती
- २०८१ को मेष विषुवत् संक्रान्ति कस्को लागि कस्तो छ ?
- आजभोलिको प्रेम
- वर्ष २०८० फर्केर हेर्दा
- Flashback to 2080 B.S
- खोज्दै छु
- सक्कियो
- रुन मन छ आज
- लधुकथा : प्रेम
- हरेश
- नयाँ वर्ष २०८१
- गुराँसको बोटले
- जिन्दगी
- आमा तिम्रो मनोहर काख
- बिछोड पछीको पत्र
- सत्य बन्दै छु
- "ग्यास्ट्राइटिस": लक्षण र कम गर्ने उपायहरू
- गरिब
- सपनाको कुरो
- प्रिय
- होली
- प्रेमको कोसेली
- A Review on ‘Malala’
- पैसा पैसा
- बाच्न सक्दिन
- साथी
- The Power of Listening: Strengthening the Parent-Child Bond through Open Communication
- देखाउँ म कसरी
- समान पाईन
- नित्या रञ्जना: युनिकोड फन्ट विमोचन तथा लिपि विशेषज्ञहरूसँग छलफल कार्यक्रम
- उपहार रहस्य
- उपहार
- गाउँ शून्य बन्दैछ
- गुलाफ
- रुन्छन
- A Review of Children’s Favorite:20,000 LEAGUES UNDER THE SEA
- मन रुन्छ
- साहारा बनिदिनु
- DWIT JOB FAIR 2024
- काले भालु
असार कृष्ण औंसी
दही चिउरा खाने दिन / राष्ट्रिय धान दिवस
राष्ट्रिय धान दिवसको पृष्ठभूमि
विसं २०६१ असार १५ गते देखि नेपालमा राष्ट्रिय धान दिवस औपचारिक रूपमा मनाउन थालिएको हो । तर सदियौँ देखि असारको १५ लाई दही चिउरा खाने, धान रोप्ने अनि रोपाई लाई उल्लासका रूपमा सामूहिक रूपमा मनाउने चलन थियो । यस वर्ष १९औँ धान दिवसका रूपमा नेपाल भरि मनाँइदैछ । कृषकहरूको मनोबल उच्च राख्दै कृषि पेसाको समस्या र मुद्धाहरु उपर चिन्तन गर्न यस दिवसको बेग्लै महत्त्व छ ।
रोपाई खेतमा नै गएर दही च्यूरा खाने चलन भएकाले पनि युगौयुगान्तर देखि असार १५ लाई रोपाई को मध्यका रूपमा दही चिउरा खाने दिन पनि भनिएको हो ।
धान रोप्ने अनि मानो खाएर मुरी उब्जाउने यस महिना कृषि कार्यका लागि विशिष्ट छ । असारको १५ लागेपछि बादलहरू पूर्णरुपले परिपक्व भएर पानीका धाराहरू बर्साउँदछन्, माटोहरू पानीमा रुझेर हिलोको स्वरुप कमलो हुन्छ अनि तिनै कमलो माटोमा हामीले छुपुछुपु धानका बिरुवाहरू रोप्दछौ । यस कारणले पनि होला असारको १५ लाई राष्ट्रिय धान दिवसका रुपमा मानिन्छ है । सकेसम्म आज एकफेर धानको बिरुवा अनि हिलोसँग पौँठे जोरी खेलेर हेरौँ, नेपाली परिवेशको जीवनशैली प्रकृति र माटोसँग अत्यन्त निकट छ है ।
तराईको रोपाई
हिलोसँग खेल्दै, पानीसँग पौँठे जोरी खोज्दै खेतका आलीमा चप्पल खोलेर खेत भित्र छुपु छुपु धान रोप्न छिरेका खेतालाहरूको खाजा पनि खेतमै ल्याइदिइने चलन छ । तराईतिर यसरी खेतमा खेतालालाई लगिदिएको खाजालाई जलखाई भनिन्छ, सामान्यतया जल खाईमा गहुँको पिठोको मोटो रोटी र नुन तेल खोर्सानी अचार आदी लगिदिने चलन छ । तराईतिर खेतका मालिक आफैँ धान रोपाईमा खेत आई पुगे भने सबै जना खेतालाले जग्गाधनीलाई हिलो छ्यापेर भगाउने चलन छ ।
असार महिनाको साहित्यिक महत्त्व
आषाढ महिनाको सामाजिक र आर्थिक मात्र नभईकन साहित्यिक महत्त्व पनि उत्तिकै रहेको छ । आषाढे महिनामा पानी पर्यो रुझाउने, आषाढे मासमा धान रोपेझैँ खेतमा लगायतका विभिन्न रोमाञ्चक र जनमानसमा प्रचलित गीतहरू पुस्तौँ देखी आषाढको सेरोफेरोमा लेखिएका र गाइएका छन् तथापि पहिले पहिले जस्तो रोपाईका गीतहरू खेतमा लाम लागेर धान रोप्दै सामूहिक रूपमा गीत गाउँदै गरिने धेरै कम मात्र पाइन्छ । यस्ता गीतहरू धान रोप्दै गाइने भएकाले सरल र सुस्तरी गाइन्छ, जसले गर्दा काम गर्ने खेतालाहरूले थकान बिर्सेर धेरै बेरसम्म रमाइलो गर्दै काम गर्न सक्दछन् ।
यस्ता रोपाईहरुको मध्यमा पर्ने आषाढे पन्ध्र एउटा व्यस्तताबिच थकाई मारिने चाड हो, दही चिउरा , आँप लगायतका परिकारहरूले यस दिनलाई अझ विशेष बनाउने भएका लेनै होला आषाढे पन्ध्रलाई दही चिउरा खाने दिन पनि भनिन्छ । घरमा दुहुनो गाई या भैँसीको दूध आफैले जोरन हाली जमाएर बनाएको दही अनि ढिकी या ओखलमा कुटेको धानको चिउरा लाई सरो वरी बोता या दुना टपरीमा राखी दहीको तरल पदार्थ टपरी बाट नझरोस् भन्दै सन्तुलन मिलाएर खाएको दही चिउराले संसार बिर्साउँदछ ।
आषाढेको झरीले धानको रोपाईं राम्रो होस, त्यो झरीको पानीले हाम्रो दुःख कष्ट पनि बगाओस् अनि धानको बिउँ सँगै एक अर्कासँग माया प्रेम र सद्भावको पनि बीजारोपण गर्न सकौँ, माया बढिरहोस् । घरका छानाहरू पानीका थोपाले बजिरहँदा आशाको सन्देश अनि मायाको प्रवाह होस्, चुहिने छानाहरू टालिँदै जाउन् अनि तुहिने सपनाहरू जागृत हुँदै जाउन् ।
नेपालमा धान खेती
हुन त नेपालको कुल धान खेती हुने करिब २१ प्रतिशत क्षेत्रफलमा मात्र सिँचाइ सुविधा उपलब्ध रहेको तथ्याकंले बताउँदछ तर आकाशे पानी अनि रसिलो माटोका कारणले अन्य भूमि पनि धान खेतको प्रतिकुलनै भने छैनन् । अब राष्ट्रिय धान दिवसमा नेपाली हरूमा कृषीकर्म प्रतिको एउटा अठोटको खाँचो छ।
छुपुमा छुपु हिलोमा धान रोपेरै छाडौँला
बनाई कुलो लगाई पानी आएर गोडौँला
अब जीवन धान्ने कृषि हैन व्यवसाहीक कृषि गर्ने दिन आएको छ, चामल आयात हैन निर्यातमा उच्च कोटीको देश भनेर नेपाल चिनिने समय आएको छ । इतिहास पल्टाएर हेर्दा १९७० को दशक अघि नेपाल विश्वका थोरै मात्र चामलका निर्यातकर्ता देशहरूमा गनिने पाइन्छ भने गएका केही दशकमा हामी सर्वाधिक आयातकर्ता भएका छौँ । हामी आयात धेरै र निर्यात कम भएकाले व्यापार घाटा सहन गरिरहेकाछौँ र बेलैमा कृषी कर्ममा ध्यान नदिने हो भने यसको परिणाम भविष्यका पुस्ताले भोग्नेछन् । दुई छाक खान र केही मानो बाँड्न सबै नेपालीलाई पुगोस् । माटोको जय होस्
शुभकामना
सुयोग ढकाल
आउँदा दिनहरु
-
१९वैशाख
-
२१वैशाखविश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवस २ दिन पछि
-
२२वैशाखबरुथिनी एकादशी व्रत ३ दिन पछि
-
२३वैशाखप्रदोष व्रत/विश्व हाँसाे दिवस ४ दिन पछि
-
२४वैशाखकिराँत समाज सुधार दिवस ५ दिन पछि
-
२६वैशाख
-
२७वैशाखललितपुर मत्स्यन्द्रनाथ रथारोहण ८ दिन पछि
-
२८वैशाख
-
२९वैशाखललितपुर मच्छिन्द्रनाथ रथ यात्रा १० दिन पछि
-
३०वैशाख
-
१जेठवृष संक्रान्ति/गङ्गा सप्तमी व्रत १३ दिन पछि
-
२जेठअन्तर्राष्ट्रिय परिवार दिवस १४ दिन पछि
-
३जेठसीता जयन्ती/गोरखकाली पूजा १५ दिन पछि
-
४जेठ
-
६जेठमोहिनी एकादशी व्रत १८ दिन पछि
-
७जेठसोम प्रदोष व्रत १९ दिन पछि
-
८जेठनृसिंह जयन्ती २० दिन पछि
-
९जेठ
-
१०जेठ
-
१५जेठगणतन्त्र दिवस २७ दिन पछि
-
१७जेठगोरखकाली पूजा २९ दिन पछि
-
१८जेठविश्व सुर्तीजन्य पदार्थ विरुद्धको दिवस ३० दिन पछि
-
१९जेठविश्व बुवाआमा दिवस ३१ दिन पछि
-
२०जेठ
-
२१जेठ
-
२२जेठ
-
२३जेठसिथि चःह्रे/विश्व वातावरण दिवस ३५ दिन पछि
-
२४जेठबटसावित्री व्रत/शनि जयन्ती व्रत ३६ दिन पछि
-
२५जेठगोसाइकुण्ड स्नान आरम्भ/दशहरा स्नान आरम्भ ३७ दिन पछि
-
२७जेठराष्ट्रिय कृषक दिवस ३९ दिन पछि
-
३०जेठसिथि नख:/विश्व बालश्रम विरुद्ध दिवस ४२ दिन पछि
-
३२जेठगोरखकाली पूजा/विश्व रक्तदाता दिवस ४४ दिन पछि
-
१असार
-
२असार
-
३असार
-
४असार
-
५असार
-
६असारविश्व शरणार्थी दिवस ५० दिन पछि
-
७असारपूर्णिमा व्रत/विश्व योग दिवस / संगीत दिवस ५१ दिन पछि
-
८असारज्या: पुन्हि/कवीर जयन्ती ५२ दिन पछि
ज्योतिषहरू
-
Jyotish Purushottam Ghimireनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय, �...
-
Jyotish Mukunda Sharmaस्वाध्याय, सत्सङ्ग र सदाचारजस�...
-
Jyotish Khagendra Subediसम्पूर्णानंद संस्कृत विश्ववि...
-
Jyotish Narayan Prasad Gautamगुरुकुल शिक्षा प्रणालीबाट ज्�...
-
Hamro Patro JyotishI am test jyotish please donot call.
-
Jyotish Deepak Prasad Kafleसम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Jyotish Mohan Ghimireसम्पुर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Jyotish Damodar Kaushikज्योतिष र व्याकरण विषयमा आचार�...
-
Jyotish Ghanashyam Pokharelनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयब...
-
Jyotish Dr. Janak Bhattaविगत ३५ वर्षदेखि कुण्डली निर्�...
-
Jyotish Vaman Sapkotaशिक्षा - व्याकरणाचार्य, पौरोही...
-
Jyotish Narayan Prasad Dulalसम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Acharya Choodamani Pathakसम्पूर्णानन्दसंस्कृत विश्वव�...
-
Jyotish Damodar Poudelनेपाल संस्कृत विश्व बिद्यालय�...
-
Jyotish Smarika Acharyaबाल्मीकि बिद्यापिठ बाट ज्योत�...
-
Jyotish Dipendra Khatiwadaसम्पुर्णानन्द संस्कृत बिश्वब...
-
Jyotish Khageshwor Subediगुरुकुल पद्दति बाट ज्योतिषीय �...
साहित्य / ब्लग
- Nrisingh Jayanti
- Buddha Jayanti / Ubhauli Parwa/ Chandeshwari Jatra/ Chandi Poornima/Kurma Jayanti/ Gorakhnath Jayanti/Poornima Vrata/Baisakh Snan Samapti
- गणतन्त्र दिवस
- बुद्ध जयन्ती / उभौली पर्व / चण्डेश्वरी जात्रा/ चण्डी पूर्णिमा/कुर्म जयन्ती / गोरखनाथ जयन्ती/पूर्णिमा व्रत/बैसाख स्नान समाप्ति
- नरसिंह जयन्ती
- मनको कथा
- भूल अचेल
- Swami Shashidhar Janma Jayanti
- मी शशिधर जन्मजयन्ती
- सोम प्रदोष व्रत
- Som Pradosh Vrata
- सुखको खानी
- मोहिनी एकादशी व्रत
- Mohini Ekadashi Vrata
- World Telecommunication day / World Hypertension Day
- विश्व दूरसञ्चार दिवस / विश्व उच्च रक्तचाप दिवस
- Sita jayanti/Gorakhkali Puja
- सीता जयन्ती/गोरखकाली पूजा
- सक्छु हाँसीहाँसी
- विश्व बौद्धिक सम्पत्ति दिवस
- Yugakavi Sidhhicharan Shrestha Janma Jayanti
- युगकवि सिद्धिचरण श्रेष्ठ जन्म जयन्ती
- २०८१ को मेष विषुवत् संक्रान्ति कस्को लागि कस्तो छ ?
- आजभोलिको प्रेम
- वर्ष २०८० फर्केर हेर्दा
- Flashback to 2080 B.S
- खोज्दै छु
- सक्कियो
- रुन मन छ आज
- लधुकथा : प्रेम
- हरेश
- नयाँ वर्ष २०८१
- गुराँसको बोटले
- जिन्दगी
- आमा तिम्रो मनोहर काख
- बिछोड पछीको पत्र
- सत्य बन्दै छु
- "ग्यास्ट्राइटिस": लक्षण र कम गर्ने उपायहरू
- गरिब
- सपनाको कुरो
- प्रिय
- होली
- प्रेमको कोसेली
- A Review on ‘Malala’
- पैसा पैसा
- बाच्न सक्दिन
- साथी
- The Power of Listening: Strengthening the Parent-Child Bond through Open Communication
- देखाउँ म कसरी
- समान पाईन
- नित्या रञ्जना: युनिकोड फन्ट विमोचन तथा लिपि विशेषज्ञहरूसँग छलफल कार्यक्रम
- उपहार रहस्य
- उपहार
- गाउँ शून्य बन्दैछ
- गुलाफ
- रुन्छन
- A Review of Children’s Favorite:20,000 LEAGUES UNDER THE SEA
- मन रुन्छ
- साहारा बनिदिनु
- DWIT JOB FAIR 2024
- काले भालु
Liked by: