आउँदा दिनहरु
-
७चैत
-
८चैत
-
९चैत
-
१०चैत
-
११चैतविश्व क्षयरोग दिवस ४ दिन पछि
-
१२चैत
-
१३चैत
-
१४चैतSEE २०८१-ऐच्छिक प्रथम/प्रदोष व्रत ७ दिन पछि
-
१५चैतSEE २०८१ - ऐच्छिक द्वितिय ८ दिन पछि
-
१६चैतघोडे जात्रा (उपत्यका बिदा) ९ दिन पछि
-
१७चैततेल लगाउने र नीमको पात खाने दिन/ज्योतिष दिवस १० दिन पछि
-
१८चैत
-
१९चैतविश्व मूर्ख दिवस/गौरी व्रत १२ दिन पछि
-
२३चैत
-
२४चैतरामनवमी व्रत/विश्व स्वास्थ्य दिवस १७ दिन पछि
-
२६चैतकामदा एकादशी व्रत १९ दिन पछि
-
२८चैतमहावीर जयन्ती/प्रदोष व्रत २१ दिन पछि
-
२९चैतअन्तर्राष्ट्रिय मानव अन्तरिक्ष उडान दिवस २२ दिन पछि
-
३०चैत
-
१वैशाखनयाँ वर्ष/मेष संक्रान्ति/बिस्का: जात्रा २५ दिन पछि
-
२वैशाखविश्व कला दिवस २६ दिन पछि
-
३वैशाखस्वामी शशिधर जन्मजयन्ती २७ दिन पछि
-
५वैशाखविश्व सम्पदा दिवस २९ दिन पछि
-
७वैशाखरविसप्तमी व्रत ३१ दिन पछि
-
८वैशाखगोरखकाली पूजा/छन्द दिवस ३२ दिन पछि
-
९वैशाखविश्व पृथ्वी दिवस ३३ दिन पछि
-
१०वैशाखविश्व पुस्तक तथा प्रतिलिपि अधिकार दिवस ३४ दिन पछि
-
११वैशाख
-
१२वैशाख
-
१३वैशाखविश्व बौद्धिक सम्पत्ति दिवस ३७ दिन पछि
-
१४वैशाखमातातीर्थ औंसी ३८ दिन पछि
-
१५वैशाखकाममा सुरक्षा र स्वास्थ्यको लागि विश्व दिवस ३९ दिन पछि
-
१६वैशाखपरशुराम जयन्ती/अन्तर्राष्ट्रिय नृत्य दिवस ४० दिन पछि
-
१७वैशाखअक्षय तृतीया/शिव पार्वती विवाह महोत्सव ४१ दिन पछि
-
१८वैशाखअन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक दिवस ४२ दिन पछि
-
१९वैशाख
-
२०वैशाखविश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवस ४४ दिन पछि
-
२१वैशाख
-
२२वैशाखगोरखकाली पूजा ४६ दिन पछि
-
२३वैशाखसीता जयन्ती व्रत ४७ दिन पछि
ज्योतिषहरू
-
Jyotish Purushottam Ghimireनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय, �...
-
Jyotish Vaman Sapkotaशिक्षा - व्याकरणाचार्य, पौरोही...
-
Jyotish Dipendra Khatiwadaसम्पुर्णानन्द संस्कृत बिश्वब...
-
Jyotish Deepak Prasad Kafleसम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Jyotish Narayan Prasad Gautamगुरुकुल शिक्षा प्रणालीबाट ज्�...
-
Jyotish Hamro patroनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय �...
-
Jyotish Smarika Acharyaबाल्मीकि बिद्यापिठ बाट ज्योत�...
-
Jyotish Ghanashyam Pokharelनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयब...
-
Acharya Choodamani Pathakसम्पूर्णानन्दसंस्कृत विश्वव�...
-
Jyotish Krishna Prasad Bhandariउपप्राध्यापक (Asst. professor of Sanskrit) नेपा�...
-
Jyotish Narayan Prasad Bhandariउप-प्राध्यापक (lecturer of Astrology), 'कुलपत...
-
Jyotish Khagendra Subediसम्पूर्णानंद संस्कृत विश्ववि...
-
Jyotish Mohan Ghimireसम्पुर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Jyotish Amrit Paudelवाराणसीकै सम्पूर्णानन्द संस्...
-
Jyotish Pandit Mukunda Nepalज्योतिष पण्डित मुकुन्द नेपाल�...
-
Jyotish Mukunda Sharmaस्वाध्याय, सत्सङ्ग र सदाचारजस�...
-
Jyotish Damodar Kaushikज्योतिष र व्याकरण विषयमा आचार�...
-
Jyotish Dr. Janak Bhattaविगत ३५ वर्षदेखि कुण्डली निर्�...
-
Jyotish Khageshwor Subediगुरुकुल पद्दति बाट ज्योतिषीय �...
-
Jyotish Damodar Poudelनेपाल संस्कृत विश्व बिद्यालय�...
साहित्य / ब्लग
- Stay Cool & Protected: Must-Have Summer Essentials from Hamro Mart
- The Best Summer Essentials to Gift Your Loved Ones in Nepal
- तिमी थियौ म थिएँ
- विश्व मुख स्वास्थ्य दिवस |अन्तर्राष्ट्रिय खुसी दिवस | SEE २०८१ प्रारम्भ-अनिवार्य अङ्ग्रेजी
- World Oral Health Day | International Day of Happiness | SEE 2081-Compulsory English
- हुन्छ त
- गल्ली-गल्ली
- मनको वेदना
- World Tuberculosis Day
- विश्व क्षयरोग दिवस
- World Meteorological Day | SEE 2081-Compulsory Maths
- विश्व मौसम विज्ञान दिवस | SEE २०८१-अनिवार्य गणित
- World Water Day | Gorakhkali Puja | Shitalashtami Vrata
- विश्व जल दिवस | गोरखकाली पूजा | शीतलाष्टमी व्रत
- International Day of Happiness | SEE 2081-Compulsory English
- SEE 2081-Compulsory Nepali | World Poetry Day
- SEE २०८१ -अनिवार्य नेपाली | विश्व कविता दिवस
- कहाँ जादैछौ
- माटोको कथा
- The Boxcar Children
- Rang Ramailo & Savings – This Holi, Shop Smart with Hamro Mart!
- एक्लो
- भुइँ भेट्यो भुमाले
- यो प्रेम
- के हो कालसर्प योग? जीवनमा कस्तो प्रभाव पार्छ?
- आध्यात्मिक गुरु श्री स्वामी चिदानन्द गिरिज्यूको आध्यात्मिक प्रवचन
- Spiritual Discourse led by Guru Sri Swami Chidananda Giri
- Charlie and the Great Glass Elevator
- मन छ
- प्रेमदिवस
- गल्ती गरेछु
- Ending the Session with a Blast: The Subtle Art of Pitching at Hult Prize at IOE’s Sixth and Final Talk Series Session
- भर हुन्न
- २०८२ का शुभ साइतहरू
- २०८२ मा दशैं अनि तिहार
- दोहोरिने छैन
- मौसम
- हराएको सपना
- ‘कस्तो राम्रो चङ्गा
- समय लाग्छ
- हाम्रा प्रेम
- कोमल हृदय
- मेरो देश, मेरो अभिमान
- बुवा आमा बिना
- समय
- यात्रा संगै गरौँ
- मलाई महल हैन झुपडी मन पर्छ
- Valentine’s Day Gifting Ideas – Express your love without saying it
- War Horse
- भब्य छ
- सकिएन
- अल्झिन मन छ
- तिम्रो यो पत्र
- भन्न सकिन्न
- मेरी ऊनि
- कहिले बन्छ ?
- हाम्रो पात्रोबाट सामान कसरी किन्ने ?
- Hult Prize at Kathmandu University Hosts the First On-Campus Finale of 2025 in Nepal
- नरुनु है आमा
- Igniting Minds, Inspiring Change: Talk Series I by Hult Prize at IOE, Pulchowk Campus
- अन्डुम्यान
वैशाख शुक्ल प्रतिपदा
विश्व स्तनपान सप्ताह प्रारम्भ

लाजको समाज, स्तनपानकालागी पनि लजाउनुपर्ने, कहिलेसम्म ?
एउटा न्यूनतम आधारमा जिवन ब्यत्तितगरिरहेको नेपाली समाजमा धेरैप्रकारका लाज र धकका बिषयहरु पाइलैपिच्छे भेटिन्छन् र यस्ता लाज र धकका लागी एकतमासको शब्दकोषनै छ जस्तैकि शारीरीक लाज, सामाजिक लाज, लैङ्गिक छनौटको लाज, जात या धर्मको लाज, बाँझपनाको लाज अनि परिवर्तित परिपेक्ष्यमा अन लाइन लाज पनि ।
आज म चर्चागर्न चाहन्छु एउटा यस्तो लाज जुन नेपालमा मात्र हैन बरु संसारका सबैस्थान, शहर र गाँउमा लजाइने गरिन्छ, बालबच्चालाई स्तनपान गराँउदा लाग्ने लाज । यो लाजमा जित छैन र महिलाहरुले बालबच्चा पाएनन भने पुरुषको तुलनामा अझधेरै खिस्सीगर्ने गरिन्छ । बच्चापाएर बालबालिकालाई घरबाहिर स्याहारसुसार गरियोभनेँ पनि खिस्सी गरिन्छ र बिशेष यदि आफ्ना शिशुलाई सार्वजनिक स्थलमा स्तनपान गराउदै हुनुन्छ भनेँ त त्यो झन खिसीको बिषय बन्न सक्छ ।
दुख्खदायी कुरा त त्यतिबेला हुन्छ कि यदि तपाई महिला हो तर बिभिन्न अन्य कारणहरु जस्तै स्तनबाट दुध नआएर या कार्यलय समयको कारणले या अन्यकुनै कारणले एउटी महिलाले आफ्नो शिशुलाई स्तनपान गनराउननपाएर अन्य श्रोतको दुध या पौष्टिकपुरक आहार या फर्मुला दुध खुवाउनुपर्दछ । यस्तो अवस्थामा झन आमाहरुलाई समाजमा ज्यादै लज्जीत गराउने गरिन्छ ।
बाटोको छेउमा मुत्रत्याग गर्दा चाँही सामान्य मान्ने समाजले महिलाहरुले आफ्नै तवर या परिस्थिती अनुरुप शिशुको स्याहारगर्दा भने खिस्सी र लाजको बिषय बन्नेगर्दछ । आमाहरुले खुल्लारुपमा आफ्ना शिशुलाई स्तनपान गराउन पाउनु कुनै रकेट साइन्स हैन तर यो जिवन र अझ भनौँ आउने पुस्ताकालागी एउटा स्वगातार्थ कदम हो ।
उदहारणको लागी एउटा शिशुको रुपमा आफूलाई परिकल्पना गर्नुहोस, आमाको छातीका टासेर सारीको सप्को या अन्य कपडाले छोपेर खाना खानु के त्यति खुल्ला र सामाजिक हुन्छ जति खुल्लारुपमा हुनेगर्दछ ? यो समाजले हामीलाई सदियौँदेखी स्तपानलाई एउटा नितान्त प्राइभेट र गोप्य बिषय बनाएको छ । वास्तवमा यो कुनै गोप्य कुरा हैन किनकि शिशु हुर्काउनु कुनै अपराध हैन र आमा बनेर शिशुको स्याहारगर्नु सम्पूर्ण मानवजगतकैलागी शानको बिषय हो । यी अनि यस्तै बिभिन्न सोच अनि कुप्रथाले गर्दा मातृत्वको समय अफठेरो र आमा बन्न असहज हुदै गएको छ । मातृत्वको समयमा आमाहरुलाई सामान्य जिवनयापन गर्न सजिलो बनाइदिनु हाम्रो कर्तब्य हैन र ?
यसो भन्दैमा आमाहरुले सार्वजनिक स्थानमा स्तन देखाँउदै हिड्नपर्छ भन्ने हाम्रो आशय हैन तर धेरै सार्वजनिक स्थलहरु जस्तै एयरपोर्ट, बसस्ट्यान्ड अनि धेरै नाम चलेका अन्तराष्ट्रियस्तरका रेष्टुरन्टहरुमा पनि बिशेषतः स्तनपानकालागी सुरक्षित, शान्त र सफा ठाउहरुको ब्यबस्था हुँदैन । अनि यदि आमाहरुले आफ्ना शिशुलाई सार्वजनिक स्थलमा स्तनपान गराउन अफ्ठेरो मानेर या ठाउ नपाएर आफ्ना बालबालिकालाई फर्मुला दुध खुवाएमा या स्तनपान नगराउदाको शिशुमा पर्ने असर र अपरच्यूनिटी कस्ट को क्यालकुलेशन कस्ले गर्ने ? स्वास्थ्य बिज्ञान र न्युट्रिसयनहरुले कम्तिमा शुरुका २ बर्ष सम्पूर्णरुपमा शिशुलाई स्तनपान गराउनपर्ने कुरा गरिरहँदा हाम्रो समाज कत्तिको यस बिषयमा संबेदनशील छ त ? फेरि स्तनपान गराउनाले सुन्दरतामा असर पर्छ भन्ने गलत धारणका कारणले आमाहरुले शिशुलाई स्तनपान नगराउने कुरा पनि आफ्नै ठाउमा छ ।
स्तनपानलाई सामान्य क्रियाकलाप बनाउन र यस्को महत्वको सामाजिक स्वीकारोक्तीकालागी धेरै कसरत गर्नुपर्ने देखिन्छ । अब अगस्त एक देखि ७ सम्म बिश्व स्तनपान सप्ताह मनाइदैँछ, यी कुराहरुपनि सम्बोधन हुन्, शुभकामना
राजन शाह
जनस्वास्थ बिज्ञ
ग्रुप फर टेक्निकल असिस्टेन्ट
धोबिघाट, ललितपुर
आउँदा दिनहरु
-
७चैत
-
८चैत
-
९चैत
-
१०चैत
-
११चैतविश्व क्षयरोग दिवस ४ दिन पछि
-
१२चैत
-
१३चैत
-
१४चैतSEE २०८१-ऐच्छिक प्रथम/प्रदोष व्रत ७ दिन पछि
-
१५चैतSEE २०८१ - ऐच्छिक द्वितिय ८ दिन पछि
-
१६चैतघोडे जात्रा (उपत्यका बिदा) ९ दिन पछि
-
१७चैततेल लगाउने र नीमको पात खाने दिन/ज्योतिष दिवस १० दिन पछि
-
१८चैत
-
१९चैतविश्व मूर्ख दिवस/गौरी व्रत १२ दिन पछि
-
२३चैत
-
२४चैतरामनवमी व्रत/विश्व स्वास्थ्य दिवस १७ दिन पछि
-
२६चैतकामदा एकादशी व्रत १९ दिन पछि
-
२८चैतमहावीर जयन्ती/प्रदोष व्रत २१ दिन पछि
-
२९चैतअन्तर्राष्ट्रिय मानव अन्तरिक्ष उडान दिवस २२ दिन पछि
-
३०चैत
-
१वैशाखनयाँ वर्ष/मेष संक्रान्ति/बिस्का: जात्रा २५ दिन पछि
-
२वैशाखविश्व कला दिवस २६ दिन पछि
-
३वैशाखस्वामी शशिधर जन्मजयन्ती २७ दिन पछि
-
५वैशाखविश्व सम्पदा दिवस २९ दिन पछि
-
७वैशाखरविसप्तमी व्रत ३१ दिन पछि
-
८वैशाखगोरखकाली पूजा/छन्द दिवस ३२ दिन पछि
-
९वैशाखविश्व पृथ्वी दिवस ३३ दिन पछि
-
१०वैशाखविश्व पुस्तक तथा प्रतिलिपि अधिकार दिवस ३४ दिन पछि
-
११वैशाख
-
१२वैशाख
-
१३वैशाखविश्व बौद्धिक सम्पत्ति दिवस ३७ दिन पछि
-
१४वैशाखमातातीर्थ औंसी ३८ दिन पछि
-
१५वैशाखकाममा सुरक्षा र स्वास्थ्यको लागि विश्व दिवस ३९ दिन पछि
-
१६वैशाखपरशुराम जयन्ती/अन्तर्राष्ट्रिय नृत्य दिवस ४० दिन पछि
-
१७वैशाखअक्षय तृतीया/शिव पार्वती विवाह महोत्सव ४१ दिन पछि
-
१८वैशाखअन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक दिवस ४२ दिन पछि
-
१९वैशाख
-
२०वैशाखविश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवस ४४ दिन पछि
-
२१वैशाख
-
२२वैशाखगोरखकाली पूजा ४६ दिन पछि
-
२३वैशाखसीता जयन्ती व्रत ४७ दिन पछि
ज्योतिषहरू
-
Jyotish Purushottam Ghimireनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय, �...
-
Jyotish Vaman Sapkotaशिक्षा - व्याकरणाचार्य, पौरोही...
-
Jyotish Dipendra Khatiwadaसम्पुर्णानन्द संस्कृत बिश्वब...
-
Jyotish Deepak Prasad Kafleसम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Jyotish Narayan Prasad Gautamगुरुकुल शिक्षा प्रणालीबाट ज्�...
-
Jyotish Hamro patroनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय �...
-
Jyotish Smarika Acharyaबाल्मीकि बिद्यापिठ बाट ज्योत�...
-
Jyotish Ghanashyam Pokharelनेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयब...
-
Acharya Choodamani Pathakसम्पूर्णानन्दसंस्कृत विश्वव�...
-
Jyotish Krishna Prasad Bhandariउपप्राध्यापक (Asst. professor of Sanskrit) नेपा�...
-
Jyotish Narayan Prasad Bhandariउप-प्राध्यापक (lecturer of Astrology), 'कुलपत...
-
Jyotish Khagendra Subediसम्पूर्णानंद संस्कृत विश्ववि...
-
Jyotish Mohan Ghimireसम्पुर्णानन्द संस्कृत विश्वव...
-
Jyotish Amrit Paudelवाराणसीकै सम्पूर्णानन्द संस्...
-
Jyotish Pandit Mukunda Nepalज्योतिष पण्डित मुकुन्द नेपाल�...
-
Jyotish Mukunda Sharmaस्वाध्याय, सत्सङ्ग र सदाचारजस�...
-
Jyotish Damodar Kaushikज्योतिष र व्याकरण विषयमा आचार�...
-
Jyotish Dr. Janak Bhattaविगत ३५ वर्षदेखि कुण्डली निर्�...
-
Jyotish Khageshwor Subediगुरुकुल पद्दति बाट ज्योतिषीय �...
-
Jyotish Damodar Poudelनेपाल संस्कृत विश्व बिद्यालय�...
साहित्य / ब्लग
- Stay Cool & Protected: Must-Have Summer Essentials from Hamro Mart
- The Best Summer Essentials to Gift Your Loved Ones in Nepal
- तिमी थियौ म थिएँ
- विश्व मुख स्वास्थ्य दिवस |अन्तर्राष्ट्रिय खुसी दिवस | SEE २०८१ प्रारम्भ-अनिवार्य अङ्ग्रेजी
- World Oral Health Day | International Day of Happiness | SEE 2081-Compulsory English
- हुन्छ त
- गल्ली-गल्ली
- मनको वेदना
- World Tuberculosis Day
- विश्व क्षयरोग दिवस
- World Meteorological Day | SEE 2081-Compulsory Maths
- विश्व मौसम विज्ञान दिवस | SEE २०८१-अनिवार्य गणित
- World Water Day | Gorakhkali Puja | Shitalashtami Vrata
- विश्व जल दिवस | गोरखकाली पूजा | शीतलाष्टमी व्रत
- International Day of Happiness | SEE 2081-Compulsory English
- SEE 2081-Compulsory Nepali | World Poetry Day
- SEE २०८१ -अनिवार्य नेपाली | विश्व कविता दिवस
- कहाँ जादैछौ
- माटोको कथा
- The Boxcar Children
- Rang Ramailo & Savings – This Holi, Shop Smart with Hamro Mart!
- एक्लो
- भुइँ भेट्यो भुमाले
- यो प्रेम
- के हो कालसर्प योग? जीवनमा कस्तो प्रभाव पार्छ?
- आध्यात्मिक गुरु श्री स्वामी चिदानन्द गिरिज्यूको आध्यात्मिक प्रवचन
- Spiritual Discourse led by Guru Sri Swami Chidananda Giri
- Charlie and the Great Glass Elevator
- मन छ
- प्रेमदिवस
- गल्ती गरेछु
- Ending the Session with a Blast: The Subtle Art of Pitching at Hult Prize at IOE’s Sixth and Final Talk Series Session
- भर हुन्न
- २०८२ का शुभ साइतहरू
- २०८२ मा दशैं अनि तिहार
- दोहोरिने छैन
- मौसम
- हराएको सपना
- ‘कस्तो राम्रो चङ्गा
- समय लाग्छ
- हाम्रा प्रेम
- कोमल हृदय
- मेरो देश, मेरो अभिमान
- बुवा आमा बिना
- समय
- यात्रा संगै गरौँ
- मलाई महल हैन झुपडी मन पर्छ
- Valentine’s Day Gifting Ideas – Express your love without saying it
- War Horse
- भब्य छ
- सकिएन
- अल्झिन मन छ
- तिम्रो यो पत्र
- भन्न सकिन्न
- मेरी ऊनि
- कहिले बन्छ ?
- हाम्रो पात्रोबाट सामान कसरी किन्ने ?
- Hult Prize at Kathmandu University Hosts the First On-Campus Finale of 2025 in Nepal
- नरुनु है आमा
- Igniting Minds, Inspiring Change: Talk Series I by Hult Prize at IOE, Pulchowk Campus
- अन्डुम्यान

Liked by: