आउँदा दिनहरु
-
२४फागुननारी दिवस ४ दिन पछि
-
२५फागुनविजया एकादशी ५ दिन पछि
-
२७फागुनमहा शिवरात्री / नेपाली सेना दिवस ७ दिन पछि
-
१चैतमीन संक्रान्ति १० दिन पछि
-
२चैतविश्व उपभोक्ता अधिकार दिवस ११ दिन पछि
-
९चैतजल दिवस १८ दिन पछि
-
११चैतविश्व क्षयरोग दिवस २० दिन पछि
-
१२चैतआमलकी एकादशी व्रत २१ दिन पछि
-
१५चैतफागु पुर्णिमा (पहाडी जिल्ला बिदा) २४ दिन पछि
-
१६चैत
-
२२चैतरविसप्तमी व्रत ३१ दिन पछि
-
२३चैतशीतलाष्टमी व्रत ३२ दिन पछि
-
२६चैतपापमोचनी एकादशी व्रत ३५ दिन पछि
-
२९चैतघोडेजात्रा ३८ दिन पछि
-
३०चैतसोमबारे औंसी व्रत ३९ दिन पछि
-
३१चैततेल लगाउने र नीमको पात खाने दिन ४० दिन पछि
-
१वैशाख
-
२वैशाखगौरी व्रत ४२ दिन पछि
-
५वैशाखविश्व सम्पदा दिवस ४५ दिन पछि
-
७वैशाख
-
८वैशाखश्री राम नवमी व्रत/छन्द दिवस ४८ दिन पछि
-
९वैशाखविश्व पृथ्वी दिवस ४९ दिन पछि
-
१०वैशाख
-
११वैशाखलोकतन्त्र दिवस ५१ दिन पछि
-
१२वैशाख
-
१३वैशाखपूर्णिमा व्रत/विश्व बौद्धिक सम्पत्ति दिवस ५३ दिन पछि
-
१४वैशाख
-
१५वैशाखकाममा सुरक्षा र स्वास्थ्यको लागि विश्व दिवस ५५ दिन पछि
-
१६वैशाखविश्व नृत्य दिवस ५६ दिन पछि
-
१८वैशाखअन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक दिवस ५८ दिन पछि
-
२०वैशाखविश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवस ६० दिन पछि
-
२१वैशाखभौमाष्टमी व्रत ६१ दिन पछि
-
२३वैशाखविश्व हाँसाे दिवस ६३ दिन पछि
-
२४वैशाखवरुथिनी एकादशी व्रत ६४ दिन पछि
-
२५वैशाखविश्व रेडक्रस दिवस ६५ दिन पछि
-
२६वैशाखकानुन दिवस ६६ दिन पछि
-
२८वैशाखमातातीर्थ औंसी (आमाको मुख हेर्ने दिन) ६८ दिन पछि
-
२९वैशाख
-
३१वैशाखअक्षय तृतीया व्रत/परशुराम जयन्ती ७१ दिन पछि
-
१जेठ
साहित्य / ब्लग
- दुइँहात जोडेर
- माया ममता के थाहा
- अलार्म क्लक
- World Wildlife Day, 2021
- विश्व वन्यजन्तु दिवस
- नबुझेपछि हो
- ढल्कियो जवानी
- पुकार
- काम बनिहाल्छ
- के के गर्याे हाेला ?
- पिए पछि
- समस्याको घेरामा छ
- दह्रो छ यन्त्र
- अत्याचार
- मीन संक्रान्ति
- महाशिवरात्री | नेपाली सेना दिवस
- International women's day
- Zero discrimination day 2021
- शून्य भेदभाव दिवस
- Shree Swasthani Brata Samapti | Magh Snan Sampati | World NGO Day
- विजया एकादशी
- अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवस
- झेल भएको छ
- भुल्नै पर्छ हजुर
- पछि लागी रहन्छ !
- बदलिएकी थिई
- Bhisma Dwadashi
- के हाेला खै
- धड्कनमा राखिन्छ
- थोरै भएपनि
- रमाउन सिक्नुछ कहिलेकाही
- जीवन कटाउला सानू
- छुरी राखेर
- नसा बनाइ पिउने भाछु
- मनलेनी डुबेर गर्नु
- यो प्रणय दिवस कुन राशिलाई कस्तो रहनेछ?
- चिसो याद
- एकैपटक धेरै नम्बरमा एसएमएस पठाउनु छ ? यसरी लिनुस् सुविधा
- श्रद्धाञ्जली
- यो “भ्यालेन्टाइन डे”मा आफ्नो प्रियजनलाई कस्तो गिफ्ट दिने ?
- आमाको थोते दातमा सुहाएको मुस्कान
- यादमा कति तड्पे
- “मतलब “नभएको मान्छे
- उडान
- राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरी गीत प्रतिष्ठानको साधारणसभा सम्पन्न
- थर्ड व्हिल द्वारा ई–प्लुटो र इट्रान्स नियो इलेक्ट्रिक स्कुटर बेच्न सुरूवात, २५ हजार सम्मको छुट सुविधा
- अध्ययन कक्षको लागि ११ वास्तु टिप्स, जसले विद्यार्थीलाई पढ्न मन लगाउँछ
- वाह ! राष्ट्रियता
- खाडीबाट
- के छ हाम्रो पात्रोको नयाँ अपडेटमा ?
- नेपाल टेलिकमले आईपी टिभी (IPTV) सेवा सञ्चालनमा ल्याउने
- सन् २०२० लाई फर्केर हेर्दा
- स्कुलका शिक्षक तथा विद्यार्थीहरुलाई नेपाल टेलिकमको CUG अफर
- डिजिटल एजुकेसन आइसिटी अवार्ड–२०२० बुढानीलकण्ठ स्कुललाई
- शनिवार हुवावे आइसिटी अवार्ड २०२० को ग्राण्ड फिनाले
- राहु काल
- पीडा
- नेपाल टेलिकमको जाडोमा न्यानो अफर
- विश्व कीर्तिमानहरूको सूचीमा भक्तपुरको स्कोलाष्टिक फाउण्डेशन नेपाल
- नेपाल टेलिकमको जीएसएम पोस्टपेड बिलिङ प्रणाली
- सुर्य अवार्डको तेश्रो संस्करण अमेरिकामा
Aunshi
विज्ञानमा महिला पहुँचको अन्तर्राष्ट्रिय दिवस

विकास र समृद्धि संस्थागत गर्न विज्ञान र लैगिंक समानता दुवै जरुरी हुन्छ । झन् कोरोनापछि त बढ्दो सूचना प्रविधि अनि आविष्कारहरु प्रयोगमा लैगिंक समानताको विशेष पैरवी आवश्यक हुन्छ ।
लैगिंक समानता आजको आवश्यक्ता र चुनौति दुवै हो, प्रविधि र सूचना पहुँचमा महिलाहरुको समान पहुँच बनाउन बिभिन्न दिवस र अभियानहरु चलाइने गरिन्छ । जसमा हरेक वर्ष फेव्रुअरी ११ तारिख, विज्ञानमा महिला पहुँचको अन्तराष्ट्रिय दिवस हो ।
यसवर्षको ‘थिम’ भने 'Investment in Women and Girls in Science for Inclusive Green Growth' रहेको छ । यसको अर्थ हो, ‘समावेशी हरित विकासका लागि विज्ञानमा महिला र बालिकाहरुमा लगानी गर्नु ।’
यहाँ म सानो किस्सा प्रस्तुत गर्दैछु, छिमेकी राष्ट्र भारतमा वैज्ञानिकहरुको स्पेस प्रविधिमा पछिल्लो समय भएको योगदानको आँकलन । जसमा महिला वैज्ञानिकहरुको योगदानको सराहना विश्वले गरेको पाइन्छ । ‘इस्रो’ नामक ‘स्पेस’ परियोजनामा भारतबाट महिला वैज्ञानिकहरु छनौट गरिएको थियो । उनीहरुको योगदान र विद्धताले गर्दा भारतले सन् २०१२ को अप्रिल महिनाबाट शुरु भएको ‘मार्स अर्विट मिशन’ केवल १८ महिनामा पूरा गरेको थियो । यस विषयमा विश्वभरि विभिन्न वृत्तचित्र र चलचित्रहरु बनेका पाइन्छन् । आधुनिक विश्वमा विज्ञान र प्रविधि अनि नवप्रवर्तनमा महिलाहरुको योगदानको कदर गर्ने विशशेष दिन फेवु्रअरी ११ मा यहाँहरुलाई स्वागत छ ।
अन्तर्राष्ट्रिय स्तरमा विकास लक्ष्य हासिल गर्न विज्ञान र लैङ्गिक समानता दुवै महत्वपूर्ण छन् । पछिल्लो १५ वर्षमा, विश्व समुदायले विज्ञानमा महिलाहरूको उत्साहपूर्ण संलग्नता गराउन प्रयासरत छ । यद्यपि महिला अथवा केटीहरु विज्ञानमा पूर्णतया आफ्नो सहभागिता जनाउन असक्षम भएको देखिन्छ । यो अवस्थामा विश्वभरका वैज्ञानिक रिसर्च गर्ने व्यक्तिहरुमा ३० प्रतिशत भन्दा कम महिलाहरूको संलग्नता भएको पाइएको छ । यो आँकडा पुरुषको तुलनामा निक्कै कम हो ।
अध्ययनकै क्रममा रहेका छोरीहरुले आफ्नो उच्च शिक्षामा विज्ञान विषय रोजेर अघि बढ्नेमा कम उत्साह देखाएका छन । विज्ञहरुका अनुमान अनुसार, हाम्रो समाजमा लामो समय अघिदेखि रहेको लैङ्गिक असमानताकै कारण महिलालाई यो वैज्ञानिक युगमा पनि विज्ञानतिर कुनै आकर्षण नभएको हुन सक्छ ।
हामी महिलाको सशक्तिकरण, महिलाको सहभागिताबारे अनेकन कुराकानी गर्छौ । महिला समानताका लागि थुप्रै पहल संसारभरि नै हुने गर्छ । तर, दिन–प्रतिदिन विज्ञानको महत्व बढिरहेको योे युगमा पनि हामी कहाँ महिलाहरु विज्ञानमै पछाडि रहे भने आउँदो समयमा के महिला–सशक्तिकरण सम्भव छ त ? हामीमध्ये धेरैले यो कुरा सोचेका छैनौ होला ।
त्यसैकारण हरेक वर्षको फेवु्रअरी ११ का दिन संयुक्त राष्ट्र संघले यो चिन्ताको विषयमा विचार–मन्थन चलाउन र जागरण अभियान निम्ति आजको दिनलाई निकै महत्व दिने गरेको छ । उसले दिवसका रुपमा लिन र उत्सवका रुपमा मनाउन विश्वलाई प्रेरित गरिरहेको छ ।
महिलाहरुको विज्ञानमा समान पहुँच र उत्साहजनक उपस्थितिले मात्र महिला र पुरुषबीचको असमानता अन्तर घटाउन सक्छ । हामी ‘भ्यालेन्टाइन’ महिनामा छौं । यो बेला पुरुष मित्रहरुले आफ्नो प्रिय महिला मित्रहरुलाई थुप्रै तरिकाले सम्मान र माया प्रदान गरिनै रहेको छौं ।
यसै महिनामा परेको आजको दिनले पुरुष मित्रहरुलाई आफ्नो प्रिय महिला मित्रलाई विज्ञानसँगको संलग्नता र सहभागिता के÷कस्तो छ ? कसरी सुधार्न सकिन्छ भनी सोच्ने मौका दिएको छ । आजको दिनको महत्व विश्वभरिका महिलाले बुझ्न जरुरी छ ।
हाम्रो पात्रोका लागि सुयोग ढकाल
आउँदा दिनहरु
-
२४फागुननारी दिवस ४ दिन पछि
-
२५फागुनविजया एकादशी ५ दिन पछि
-
२७फागुनमहा शिवरात्री / नेपाली सेना दिवस ७ दिन पछि
-
१चैतमीन संक्रान्ति १० दिन पछि
-
२चैतविश्व उपभोक्ता अधिकार दिवस ११ दिन पछि
-
९चैतजल दिवस १८ दिन पछि
-
११चैतविश्व क्षयरोग दिवस २० दिन पछि
-
१२चैतआमलकी एकादशी व्रत २१ दिन पछि
-
१५चैतफागु पुर्णिमा (पहाडी जिल्ला बिदा) २४ दिन पछि
-
१६चैत
-
२२चैतरविसप्तमी व्रत ३१ दिन पछि
-
२३चैतशीतलाष्टमी व्रत ३२ दिन पछि
-
२६चैतपापमोचनी एकादशी व्रत ३५ दिन पछि
-
२९चैतघोडेजात्रा ३८ दिन पछि
-
३०चैतसोमबारे औंसी व्रत ३९ दिन पछि
-
३१चैततेल लगाउने र नीमको पात खाने दिन ४० दिन पछि
-
१वैशाख
-
२वैशाखगौरी व्रत ४२ दिन पछि
-
५वैशाखविश्व सम्पदा दिवस ४५ दिन पछि
-
७वैशाख
-
८वैशाखश्री राम नवमी व्रत/छन्द दिवस ४८ दिन पछि
-
९वैशाखविश्व पृथ्वी दिवस ४९ दिन पछि
-
१०वैशाख
-
११वैशाखलोकतन्त्र दिवस ५१ दिन पछि
-
१२वैशाख
-
१३वैशाखपूर्णिमा व्रत/विश्व बौद्धिक सम्पत्ति दिवस ५३ दिन पछि
-
१४वैशाख
-
१५वैशाखकाममा सुरक्षा र स्वास्थ्यको लागि विश्व दिवस ५५ दिन पछि
-
१६वैशाखविश्व नृत्य दिवस ५६ दिन पछि
-
१८वैशाखअन्तर्राष्ट्रिय श्रमिक दिवस ५८ दिन पछि
-
२०वैशाखविश्व प्रेस स्वतन्त्रता दिवस ६० दिन पछि
-
२१वैशाखभौमाष्टमी व्रत ६१ दिन पछि
-
२३वैशाखविश्व हाँसाे दिवस ६३ दिन पछि
-
२४वैशाखवरुथिनी एकादशी व्रत ६४ दिन पछि
-
२५वैशाखविश्व रेडक्रस दिवस ६५ दिन पछि
-
२६वैशाखकानुन दिवस ६६ दिन पछि
-
२८वैशाखमातातीर्थ औंसी (आमाको मुख हेर्ने दिन) ६८ दिन पछि
-
२९वैशाख
-
३१वैशाखअक्षय तृतीया व्रत/परशुराम जयन्ती ७१ दिन पछि
-
१जेठ
साहित्य / ब्लग
- दुइँहात जोडेर
- माया ममता के थाहा
- अलार्म क्लक
- World Wildlife Day, 2021
- विश्व वन्यजन्तु दिवस
- नबुझेपछि हो
- ढल्कियो जवानी
- पुकार
- काम बनिहाल्छ
- के के गर्याे हाेला ?
- पिए पछि
- समस्याको घेरामा छ
- दह्रो छ यन्त्र
- अत्याचार
- मीन संक्रान्ति
- महाशिवरात्री | नेपाली सेना दिवस
- International women's day
- Zero discrimination day 2021
- शून्य भेदभाव दिवस
- Shree Swasthani Brata Samapti | Magh Snan Sampati | World NGO Day
- विजया एकादशी
- अन्तर्राष्ट्रिय नारी दिवस
- झेल भएको छ
- भुल्नै पर्छ हजुर
- पछि लागी रहन्छ !
- बदलिएकी थिई
- Bhisma Dwadashi
- के हाेला खै
- धड्कनमा राखिन्छ
- थोरै भएपनि
- रमाउन सिक्नुछ कहिलेकाही
- जीवन कटाउला सानू
- छुरी राखेर
- नसा बनाइ पिउने भाछु
- मनलेनी डुबेर गर्नु
- यो प्रणय दिवस कुन राशिलाई कस्तो रहनेछ?
- चिसो याद
- एकैपटक धेरै नम्बरमा एसएमएस पठाउनु छ ? यसरी लिनुस् सुविधा
- श्रद्धाञ्जली
- यो “भ्यालेन्टाइन डे”मा आफ्नो प्रियजनलाई कस्तो गिफ्ट दिने ?
- आमाको थोते दातमा सुहाएको मुस्कान
- यादमा कति तड्पे
- “मतलब “नभएको मान्छे
- उडान
- राष्ट्रिय लोक तथा दोहोरी गीत प्रतिष्ठानको साधारणसभा सम्पन्न
- थर्ड व्हिल द्वारा ई–प्लुटो र इट्रान्स नियो इलेक्ट्रिक स्कुटर बेच्न सुरूवात, २५ हजार सम्मको छुट सुविधा
- अध्ययन कक्षको लागि ११ वास्तु टिप्स, जसले विद्यार्थीलाई पढ्न मन लगाउँछ
- वाह ! राष्ट्रियता
- खाडीबाट
- के छ हाम्रो पात्रोको नयाँ अपडेटमा ?
- नेपाल टेलिकमले आईपी टिभी (IPTV) सेवा सञ्चालनमा ल्याउने
- सन् २०२० लाई फर्केर हेर्दा
- स्कुलका शिक्षक तथा विद्यार्थीहरुलाई नेपाल टेलिकमको CUG अफर
- डिजिटल एजुकेसन आइसिटी अवार्ड–२०२० बुढानीलकण्ठ स्कुललाई
- शनिवार हुवावे आइसिटी अवार्ड २०२० को ग्राण्ड फिनाले
- राहु काल
- पीडा
- नेपाल टेलिकमको जाडोमा न्यानो अफर
- विश्व कीर्तिमानहरूको सूचीमा भक्तपुरको स्कोलाष्टिक फाउण्डेशन नेपाल
- नेपाल टेलिकमको जीएसएम पोस्टपेड बिलिङ प्रणाली
- सुर्य अवार्डको तेश्रो संस्करण अमेरिकामा

Liked by: