Pahachahre | पाहाँचःह्रे | २०७८ चैत १६

आउँदा दिनहरु

२७साउन

जनै पूर्णिमा / रक्षा बन्धन/गाईजात्रा/ऋषितर्पणी/क्वाति खाने दिन/संस्कृत दिवस आज
२८साउन

रोपाईं जात्रा भोलि
१भदौ

सिंह संक्रान्ति/वल्के पर्व ५ दिन पछि
३भदौ

श्रीकृष्ण जन्माष्टमी/रामेछाप चिसापानी हिले जात्रा/गूङा नवमी ७ दिन पछि
७भदौ

अजा एकादशी व्रत ११ दिन पछि
८भदौ

प्रदोष व्रत १२ दिन पछि
११भदौ

कुशे औंसी / बुबाको मुख हेर्ने दिन / मोतीराम जन्मजयन्ती/गोकर्ण स्नान १५ दिन पछि
१२भदौ

गुंला पर्व समाप्ति १६ दिन पछि
१३भदौ

दर खाने दिन/विश्व आणविक परिक्षण विरुद्धको दिवस १७ दिन पछि
१४भदौ

हरितालिका तीज व्रत (महिला विदा)/विश्व बेपत्ता विरुद्धको दिवस १८ दिन पछि
१५भदौ

गणेश चतुर्थी व्रत/राष्ट्रिय धर्मसभा दिवस १९ दिन पछि
१६भदौ

ऋषिपञ्चमी व्रत २० दिन पछि
१७भदौ

सुर्यषष्ठी/गौरा सप्तमी २१ दिन पछि
१८भदौ

गौरा पर्व/दुर्वाष्टमी/महालक्ष्मी व्रतआरम्भ २२ दिन पछि
१९भदौ

राधा जन्मोत्सव २३ दिन पछि
२०भदौ

अन्तर्राष्ट्रिय मानव बेचबिखन विरुद्ध दिवस २४ दिन पछि
२१भदौ

हरिपरिवर्तिनी एकादशी व्रत २५ दिन पछि
२२भदौ

वामन द्वादशी व्रत/निजामती सेवा दिवस २६ दिन पछि
२३भदौ

प्रदोष व्रत/अन्तर्राष्ट्रिय साक्षरता दिवस / विश्व फिजियोथेरापी दिवस २७ दिन पछि
२४भदौ

इन्द्रजात्रा/अनन्त चतुर्दशी व्रत/पूर्णिमा व्रत २८ दिन पछि
२५भदौ

चेपाङ चोनाम पर्व/विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवस २९ दिन पछि
२६भदौ

सोह्रश्राद्ध प्रारम्भ (प्रतिपदा श्राद्ध)/द्वितीया श्राद्ध ३० दिन पछि
२७भदौ

तृतीया श्राद्ध ३१ दिन पछि
२८भदौ

चतुर्थी श्राद्ध ३२ दिन पछि
२९भदौ

पञ्चमी श्राद्ध/राष्ट्रिय बाल दिवस ३३ दिन पछि
३०भदौ

षष्ठी श्राद्ध ३४ दिन पछि
३१भदौ

सप्तमी श्राद्ध/विश्व ओजोन तह बचाउ दिवस ३५ दिन पछि
१असोज

विश्वकर्मा पूजा / कन्या संक्रान्ति / राष्ट्रिय चलचित्र दिवस / राष्ट्रिय विज्ञान दिवस/महालक्ष्मी व्रत समाप्ति/वास्तु दिवस/महालक्ष्मी व्रत समाप्ति ३६ दिन पछि
२असोज

जितियापर्व (जितिया पर्व मनाउने महिला कर्मचारीलाई मात्र)/अष्टमी श्राद्ध ३७ दिन पछि
३असोज

संविधान दिवस/विश्व आत्महत्या रोकथाम दिवस/नवमी श्राद्ध ३८ दिन पछि
४असोज

दशमी श्राद्ध/दशमी श्राद्ध ३९ दिन पछि
५असोज

इन्दिरा एकादशी व्रत/एकादशी श्राद्ध/विश्व शान्ति दिवस / विश्व अल्जाइमर्स दिवस/इन्दिरा एकादशी व्रत/विश्व शान्ति दिवस / विश्व अल्जाइमर्स दिवस/एकादशी श्राद्ध ४० दिन पछि
६असोज

प्राथमिक उपचार दिवस/द्वादशी श्राद्ध/द्वादशी श्राद्ध ४१ दिन पछि
७असोज

दशमी श्राद्ध/अन्तर्राष्ट्रिय सांकेतिक भाषा दिवस/प्रदोष व्रत/त्रयोदशी श्राद्ध/ मघा श्राद्ध/त्रयोदशी श्राद्ध/ मघा श्राद्ध ४२ दिन पछि
८असोज

चतुर्दशी श्राद्ध/चतुर्दशी श्राद्ध ४३ दिन पछि
९असोज

औंसी श्राद्ध/ पितृ विसर्जन ४४ दिन पछि
१०असोज

घटस्थापना / नवरात्र आरम्भ/अन्तराष्ट्रिय परमाणु हतियार निर्मुल दिवस ४५ दिन पछि
११असोज

विश्व पर्यटन दिवस ४६ दिन पछि
१२असोज

विश्व रेबिज विरुद्ध दिवस / अन्तर्राष्ट्रिय सूचनामा विश्वव्यापी पहुँचको दिवस ४७ दिन पछि
१३असोज

विश्व मुटु दिवस/विश्व ओजोन तह बचाउ दिवस ४८ दिन पछि

ज्योतिषहरू

Jyotish Dr. Janak Bhatta

विगत ३५ वर्षदेखि कुण्डली निर्�...

Jyotish Dipendra Khatiwada

सम्पुर्णानन्द संस्कृत बिश्वब...

Jyotish Khagendra Subedi

सम्पूर्णानंद संस्कृत विश्ववि...

Jyotish Mukunda Sharma

स्वाध्याय, सत्सङ्ग र सदाचारजस�...

Jyotish Narayan Prasad Dulal

सम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...

Acharya Choodamani Pathak

सम्पूर्णानन्दसंस्कृत विश्वव�...

Jyotish Purushottam Ghimire

नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय, �...

Jyotish Khageshwor Subedi

गुरुकुल पद्दति बाट ज्योतिषीय �...

Jyotish Damodar Kaushik

ज्योतिष र व्याकरण विषयमा आचार�...

Jyotish Vaman Sapkota

शिक्षा - व्याकरणाचार्य, पौरोही...

Jyotish Ghanashyam Pokharel

नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयब...

Jyotish Smarika Acharya

बाल्मीकि बिद्यापिठ बाट ज्योत�...

Jyotish Damodar Poudel

नेपाल संस्कृत विश्व बिद्यालय�...

Jyotish Deepak Prasad Kafle

सम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...

Jyotish Narayan Prasad Gautam

गुरुकुल शिक्षा प्रणालीबाट ज्�...

Jyotish Mohan Ghimire

सम्पुर्णानन्द संस्कृत विश्वव...

TALK TO JYOTISH

साहित्य / ब्लग

Mar/Apr 2022

आज

२०७८ चैत

१६
बुधवार

Mar 30, 2022
चैत कृष्ण त्रयोदशी
पाहाँचःह्रे ( Pahachahre )

MY NOTE

तपाईँले आजको मिति पछि को नोट हाल्नु भएको छैन । तपाईँले जन्मदिन, मिटिङ्ग, सम्झनु पर्ने कुराहरु, बिल तिर्ने दिन आदि नोटहरु टिप्न सक्नुहुन्छ ।

पाहाँचःह्रे

"पाहाँ" भन्नाले अतिथि भनेर बुझिन्छ भने "चःह्रे" भनेको चतुर्दशीलाई भनिने गरिन्छ।

पाहाँचःह्रे विशेष अडियो सामग्री

नेपालभाषामा "पाहाँ" भन्नाले अतिथि भनेर बुझिन्छ भने "चःह्रे" भनेको चतुर्दशीलाई भनिने गरिन्छ। यस दिनलाई "पिशाच चतुर्दशी" पनि भनिन्छ। आजको दिन बेलुका लुकेको महादेव (लुकुमहाद्य :)को विशेष पुजाआराधना गरी मनाइन्छ।

भुत, प्रेत या पिशाचलाई महादेवका गणहरु मानिन्छ। आज भन्दा आठ दिन अगाडी अर्थात चैत्र कृष्ण अष्टमीको दिन सानो शिवलिङ्गलाई एउटा खटमा राखी बाजा बजाएर काठमाडौँको बुद्ध बिहारको फोहोर फ्याक्ने ठाँउमा सफा गरेर राख्ने गरिन्छ। फोहोर ठाँउमा जे भेट्यो त्यहि खाएर बसेको यो महादेवको पिशाच रुप हो। आजको दिन यी महादेवलाई त्यहाँबाट निकालेर सफागरी पंहेलो रायो, लसुनको बोट,जाड र भोजका अन्य परिकारहरु चढाएर पुजा गरिन्छ। यो चाडमा यहि पिशाच रुपी महादेवको पुजा आराधना गरिने भएकाले नै यसलाई पिशाच चतुर्दशी भनिएको हो।

आजको दिन इन्द्रायणी (लुति अजिमा) बाहेक अरु सबै अजिमाहरुलाई खटमा राखेर पुजा गर्नको लागि टोल टोलबाट लिएर जाने गरिन्छ। इन्द्रायणी आफ्नो अरु अजिमा दिदीबहिनी भन्दा निक्कै गरिब थिइन। एकदिन दिदी अजिमाले सबैलाई भोज बोलाउदा इन्द्रायणी अर्थात लुति अजिमा सम्पन्न नभएकाले उनलाई हेला गरेर खाना फ्याकेर दिन्छिन्। त्यसरी फ्याकेको खानाले लुति अजिमाको बच्चाको अनुहारमा लाग्न गइ रगत निस्किन्छ। अपमानित भएर त्यहाँबाट सरक्क निस्किएर हिडेकी इन्द्रायणीले बाटोबाट एउटा फर्सी किनेर लान्छिन्, तर त्यो फर्सी काट्दा त्यहाँबाट एउटा शर्प निस्किन्छ। इन्द्रायणीले अब त्यो फर्सी पनि खान नहुने भनेर फ्याक्न जादा एक्कासी त्यो फर्सी सुनमा परिणत हुन्छ। त्यसपछि, अर्को बर्ष फेरी दिदी अजिमाले भोज बोलाउदा, इन्द्रायणी सम्पन्न भएर जान्छिन्। यसपटक उनको छुट्टै सत्कार गरिन्छ। तर, लुति अजिमाले यो सत्कार आफ्नो धनको लागि मात्र भएको भनेर आफु त्यहाँबाट बच्चाहरु सहित निस्किन्छिन्। त्यसैले आजको दिन इन्द्रायणीको भने खट निकालेर पुजा गरिदैन। इन्द्रायणीको पुजा आजभन्दा लगभग ४ महिना अघिनै बाला चतुर्दशीको दिन गर्ने गरिन्छ।

आजको दिन नेवार समुदायमा मुकुण्डो लगाएर नाच देखाउने प्रचलन पनि छ। आजको दिन नेवार समुदायमा एउटा भव्य भोज आयोजना गरि आफ्नो चेलीबेटी, आफन्त र इष्टमित्रहरुलाई घरमा बोलाउने चलन छ। यसैकारण पनि आजको दिनले पारिवारिक सम्बन्ध बिचको माया, प्रेम, सद्भावना र एकतालाई थप मजबुत बनाउने मान्यता छ।

सबैमा पाहाँचःह्रेको शुभ कामना।

हाम्रो पात्रोका लागि सुयोग ढकाल