Aunshi Shraddha/Pitri Wisarjan/World Pharmacists Day | औंसी श्राद्ध/ पितृ विसर्जन/विश्व फार्मासिस्ट दिवस | २०७९ असोज ९

आउँदा दिनहरु

२९जेठ

विश्व बालश्रम विरुद्ध दिवस ३ दिन पछि
३१जेठ

योगिनी एकादशी व्रत/विश्व रक्तदाता दिवस ५ दिन पछि
३२जेठ

प्रदोष व्रत/विश्व अग्रज दुर्व्यवहार जागरुकता दिवस ६ दिन पछि
१असार

मिथुन संक्रान्ति ७ दिन पछि
२असार

विश्व खडेरी विरुद्ध संघर्ष दिवस ८ दिन पछि
५असार

द्वन्द्वमा यौन हिंसा उन्मूलनको लागि अन्तर्राष्ट्रिय दिवस/विश्व शरणार्थी दिवस ११ दिन पछि
६असार

विश्व योग दिवस / संगीत दिवस १२ दिन पछि
१०असार

रविसप्तमी व्रत/सूर्य पूजा / भूमी पूजा १६ दिन पछि
११असार

अन्तराष्ट्रिय लागू पदार्थ तथा अवैध तस्करी विरुद्ध दिवस १७ दिन पछि
१४असार

हरिशयनी एकादशी व्रत (तुलसी रोप्ने)/चतुर्मास व्रत आरम्भ २० दिन पछि
१५असार

दहीचिउरा खाने दिन / राष्ट्रिय धान दिवस २१ दिन पछि
१६असार

शनि प्रदोष व्रत/अन्तराष्ट्रिय सहकारी दिवस २२ दिन पछि
१७असार

विश्व खेलकुद पत्रकार दिवस २३ दिन पछि
१८असार

गुरु पुर्णिमा व्रत/व्यास जयन्ती/पूर्णिमा व्रत २४ दिन पछि
२४असार

रवी सप्तमी व्रत ३० दिन पछि
२६असार

विश्व जनसंख्या दिवस ३२ दिन पछि
२८असार

कामिका एकादशी व्रत ३४ दिन पछि
२९असार

भानु जयन्ती ३५ दिन पछि
३०असार

शनि प्रदोष व्रत/गथांमुगः चःह्रे/विश्व युवा दक्षता दिवस ३६ दिन पछि
१साउन

कर्कट सङ्क्रान्ति / लुतो फाल्ने दिन/सोमबारे औंसी ३८ दिन पछि
२साउन

मलमास शुरू / मत्स्यनारायण मेला शुरू ३९ दिन पछि
१०साउन

बुधाष्टमी व्रत ४७ दिन पछि
१२साउन

विश्व हेपाटाइटिस दिवस ४९ दिन पछि
१३साउन

पद्मिनी एकादशी व्रत/विश्व बाघ दिवस ५० दिन पछि
१४साउन

प्रदोष व्रत/अन्तराष्ट्रिय मानव बेचबिखन विरुद्ध दिवस ५१ दिन पछि
१५साउन

खीर खाने दिन ५२ दिन पछि
१६साउन

पूर्णिमा व्रत/विश्व स्तनपान सप्ताह प्रारम्भ ५३ दिन पछि
२१साउन

अन्तर्राष्ट्रिय मित्रता दिवस ५८ दिन पछि
२३साउन

विश्व भू-संरक्षण दिवस ६० दिन पछि
२४साउन

अन्तर्राष्ट्रिय आदिवासी दिवस ६१ दिन पछि
२७साउन

परमा एकादशी व्रत/अन्तर्राष्ट्रिय युवा दिवस ६४ दिन पछि
२८साउन

प्रदोष व्रत ६५ दिन पछि
३१साउन

मलमास समाप्ति / मत्स्यनारायण मेला समाप्ति ६८ दिन पछि
३२साउन

गुंलापर्व आरम्भ ६९ दिन पछि
१भदौ

सिंह संक्रान्ति ७० दिन पछि
२भदौ

वराह जयन्ती ७१ दिन पछि
४भदौ

नाग पञ्चमी व्रत ७३ दिन पछि
५भदौ

कल्की जयन्ती ७४ दिन पछि
६भदौ

तुलसीदास जयन्ती ७५ दिन पछि
७भदौ

गौरा पर्व (सम्बन्धित क्षेत्रमा) ७६ दिन पछि

ज्योतिषहरू

Jyotish Dr. Janak Bhatta

विगत ३५ वर्षदेखि कुण्डली निर्�...

Jyotish Ghanashyam Pokharel

नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालयब...

Jyotish Dipendra Khatiwada

सम्पुर्णानन्द संस्कृत बिश्वब...

Jyotish Smarika Acharya

बाल्मीकि बिद्यापिठ बाट ज्योत�...

Jyotish Khageshwor Subedi

गुरुकुल पद्दति बाट ज्योतिषीय �...

Acharya Choodamani Pathak

सम्पूर्णानन्दसंस्कृत विश्वव�...

Jyotish hbd

jyotish of nepal

Jyotish Narayan Prasad Dulal

सम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...

Jyotish Mohan Ghimire

सम्पुर्णानन्द संस्कृत विश्वव...

Jyotish Deepak Prasad Kafle

सम्पूर्णानन्द संस्कृत विश्वव...

Jyotish Mukunda Sharma

स्वाध्याय, सत्सङ्ग र सदाचारजस�...

Jyotish Narayan Prasad Gautam

गुरुकुल शिक्षा प्रणालीबाट ज्�...

Jyotish Khagendra Subedi

सम्पूर्णानंद संस्कृत विश्ववि...

Jyotish Purushottam Ghimire

नेपाल संस्कृत विश्वविद्यालय, �...

Jyotish Vaman Sapkota

शिक्षा - व्याकरणाचार्य, पौरोही...

Jyotish Damodar Poudel

नेपाल संस्कृत विश्व बिद्यालय�...

Jyotish Damodar Kaushik

ज्योतिष र व्याकरण विषयमा आचार�...

TALK TO JYOTISH

साहित्य / ब्लग

Sep/Oct 2022

आज

२०७९ असोज

९
आइतवार

Sep 25, 2022
असोज कृष्ण औंसी
औंसी श्राद्ध/ पितृ विसर्जन/विश्व फार्मासिस्ट दिवस ( Aunshi Shraddha/Pitri Wisarjan/World Pharmacists Day )

MY NOTE

तपाईँले आजको मिति भन्दा पछिको नोट हाल्नु भएको छैन । तपाईँले जन्मदिन, मिटिङ, सम्झनु पर्ने कुराहरु, बिल तिर्ने दिन आदि टिपोट टिप्न सक्नुहुन्छ ।

औंसी श्राद्ध / पितृ विसर्जन / विश्व फार्मासिस्ट दिवस्

पितृ पक्षको समापन
१६ दिनको पितृ पक्षको समापन भएको छ । आजको दिनलाई सर्व पितृ औँसी पनि भनिन्छ । यसरी पूर्णिमाबाट सुरु भएको पितृ पक्ष ठ्याक्कै औँसीमा आएर समापन हुन्छ । १६ दिनको पितृ पक्षमा आफ्नो पितृको मृत्यु तिथिमा पारी हिन्दु धर्मावलम्बीहरूले पितृ कर्म अर्थात् श्राद्ध गरिसकेका छन् ।

श्राद्धको दिन घरमा विशेष चहलपहल हुन्छ । आफन्त अनि पण्डितको आगमनसँगै कर्ताले पितृ कर्म गर्दा कपाल खौरेर अनि नयाँ जनै फेर्नुपर्छ । बिहानैदेखि नैवेद्य अनि अनेक प्रकारका शुद्ध खानेकुरा घरमा पकाइन्छ । अनि र श्राद्ध चलिरहँदा पण्डितकै निर्देशन अनुरूप घिउ, पुष्प, अबिर–केसरी लगायतका पितृ कर्मका आधारभूत श्राद्धका सामाग्री ठाउँमा लगिरहनु पर्छ ।

हिन्दु संस्कारमा श्राद्ध एकदमै महत्त्वपूर्ण कर्म हो । जसलाई सामान्यतया परिवारको ज्येष्ठ पुत्रले गर्छन् । तथापि सर्व पितृ औँसीका दिन पुत्रले आफ्ना पिता पक्ष र माता पक्ष दुवैतर्फका पितृहरूलाई तर्पण दिने गर्छन् ।

लैङ्गिक समानता र पितृ कर्म
पुत्रलाई मोक्षको बाटो भनी हिन्द शास्त्रमा उल्लेख भएको आधारमा विभिन्न पक्षबाट यस कुरालाई नारी विरोधी र लैङ्गिक असमानतासित पनि जोडेर हेरिने गरिएको पनि पाइएको छ । तथापि श्राद्ध, तर्पण अनि अन्य शुभ कार्यमा छोरी–बुहारी अनि चेलीबेटीको पनि उत्तिकै महत्त्व छ ।सनातन धर्मको हरेक शुभ कार्य अनि संस्कारमा कर्ताका रूपमा पुत्रको उपस्थितिलाई प्राथमिकता दिएको भए पनि नारीहरूलाई पनि उत्तिकै महत्त्व दिएको छ । भान्जा–भान्जी अनि चेलीबेटीको उपस्थितिविना श्राद्ध कर्म पूर्ण हुन सक्दैन ।

पुत्र अनि पुत्री पितृका लागि समान छन् । आजभोलि पितृ कर्ममा अनि काजक्रियामा छोरीहरूको समान सहभागिता र कर्ताकै रूपमा भूमिका सराहनीय छ । धर्म अनि संस्कारले छोराछोरी दुवैलाई उत्तिकै ठाउँ दिएको छ ।

पिण्ड दिएपछि गौमुत्र अर्थात् गहुत खाएर अनि टिकोटालो गरेर समापन गरिएको श्राद्ध कर्मपश्चात् अब दसैँको औपचारिक उत्साह र उमङ्गको सञ्चार हुनेछ । पितृहरूको सम्झना अनि सम्मानका लागि यी १६ दिनहरू अत्यन्त महत्त्वपूर्ण हुन्छन् । चाडबाड अगावै पितृहरूप्रतिको यो समर्पण र सद्भावले हाम्रो संस्कारलाई वास्तवमै धनी बनाएको छ ।

औँसी श्राद्ध र पितृ विसर्जन
सोह्र श्राद्धको अन्तिम दिन, आश्विन कृष्ण पक्ष औँसीलाई सर्व पितृ मोक्ष औँसी भनिन्छ । यस दिन अगावैका तिथिहरूमा तिथि थाहा भएका पितृहरूको श्राद्ध गरियो भने आजका तिथिमा चाहिँ तिथि मिति थाहा नभएका र अन्य कारणले श्राद्ध रोकिएका सबै मृतकहरूको सम्झनामा श्राद्ध गरिने हुँदा यस दिनलाई सोह्र श्राद्धको सबैभन्दा महत्त्वपूर्ण दिन मानिन्छ ।

पितृ मोक्ष औँसीका दिन पशुपति, वराहक्षेत्र, जनकपुर, मुक्तिनाथ, दामोदर कुण्ड, रिँढी, देवघाट लगायत देशका अन्य पितृ धर्मस्थलहरूमा गएर श्राद्ध गर्ने लोक चलन छ ।

यस दिनमा श्राद्ध गर्दा सबै पितृहरूको श्राद्ध सम्पन्न हुन्छ भन्ने मान्यता छ । शुक्ल पक्ष वा कृष्ण पक्ष जुनसुकै तिथिमा आफन्तहरू बितेका भए पनि प्रतिपदादेखि औँसीसम्मका पन्ध्र दिनमा गरिने श्राद्धलाई पितृ मोक्ष औँसीमा श्राद्ध गर्न सकिन्छ । पूर्णिमा तिथिमा गर्नुपर्ने श्राद्ध पनि यसै औँसीमा गर्ने परम्परा छ ।

हिन्दु परम्परा अनुसार छोरा तथा नातिले आफ्ना पितृहरूको श्राद्ध गर्नुपर्ने चलन छ । पितृ पक्षको अन्तिम दिन भएकाले वर्षभरि कुनै कारणले श्राद्ध गर्न असम्भव भएको खण्डमा अमावस्या औँसीका दिन श्राद्ध गरिन्छ ।

पितृहरूको उद्धारका लागि घर–घर र तीर्थस्थलहरूमा श्राद्ध गरी पितृहरूको सम्झना गर्ने धार्मिक प्रचलन छ । सर्व पितृ मोक्ष औँसीमा पनि अन्य श्राद्ध कर्ममा झैँ पितृहरूका नाउँमा श्राद्ध तर्पण गरिन्छ । श्राद्ध गर्नाले पितृहरूले आफ्ना सन्तानलाई ऋणमुक्त गरिदिने तथा चित्त शुद्ध गराउने मान्यता छ । दसैँ–तिहार लगायत नेपालीहरूका मुख्य चाडपर्वका अगाडि आउने पितृ पक्षमा पितृहरूको सम्झना र सम्मान गरिन्छ ।

सोह्र श्राद्धको अन्तिम दिन सर्व पितृ मोक्ष औँसीलाई पितृ विसर्जन गर्ने दिन भनिन्छ । यो औँसीमा श्राद्ध सम्पन्न गरेपछि मानिसहरू महान् चाड बडादसैँको तयारीमा लाग्ने गर्छन् । ल है, हामी सबैलाई दसैँको शुभकामना, सर्वमङ्गलम् ।

विश्व फार्मासिस्ट दिवस्

आयोजक
इन्टरनेशनल फार्मास्युटिकल फेडेरेसन ४० लाख भन्दा बढी फार्मास्युटिकल र फार्मास्यूटिकल वैज्ञानिकहरूको प्रतिनिधित्व गर्ने विश्वव्यापी निकाय हो। इन्टरनेशनल फार्मास्युटिकल फेडेरेसन एक गैर(सरकारी संस्था हो जुन १९४८ देखि विश्व स्वास्थ्य संगठनसँग आधिकारिक सम्बन्धमा रहेको छ।
सन् १९१२ को सेप्टेम्बर ५ मा यस संस्थाको स्थापना भएको सम्झनामा हरे वर्ष सेप्टेम्बर २५ मा यस दिवस मनाउने चलन छ ।

पृष्ठभूमि
हरेक वर्ष सेप्टेम्बर २५ मा विश्व फार्मासिस्ट दिवस हरेक फार्मासिस्ट, औषधि वैज्ञानिक, र यस क्षेत्रको सबै हिस्साहरूको साझा उत्सव हो। विश्वभर करिब चार करोड मानिस फार्मेसी पेसामा संलग्न छन् । विश्व फार्मासिस्ट दिवस एक स्वागत कार्यक्रम मात्र नभइकन यी व्यक्तिहरूले विश्वव्यापी स्वास्थ्य क्षेत्रमा सुधार गर्न खेल्ने भूमिकालाई सम्मान गर्ने महत्वपूर्ण दिवस पनि हो ।
यस दिवसको अर्थपूर्ण शुभकामना

हाम्रो पात्रोका लागि सुयोग ढकाल