नेपाल एउटा फुलवारी नै हो र यहाँ विभिन्न भाषा वोल्ने फूलवारीका फूलहरु छन् । चाहे ल्हासो भनुन या फ्याफुल्ला या नमस्ते भनुन या जयमसीह भनुन् । चाहे सलाम वाले कुम भनुन या जदौ या तारेमाम भनुन् यहाँ हजार विभिन्न भाषाको एउटै मतलब छ र त्यो हो प्रेम, राष्ट्रियता अनि सदभाव । आउनुहोस जुनसुकै भाषा बोल्ने सकल नेपाली जनमा आजको यो अन्तराष्ट्रिय मातृभाषा दिवसको हार्दिक शुभकामना दिऔ । आज अन्तराष्ट्रिय मातृभाषा दिवस हो , सन् २००० देखि संयूक्त राष्ट्रसँघले आफ्ना सम्पूर्ण सदस्य राष्ट्रहरुलाई वहुभाषिक र वहुसास्कृतीक जनसख्याँ अनि तिन्को भाषाको कदर स्वरुप हरेक वर्षको फेब्रुअरी २१ लाई अन्तराष्ट्रिय मातृभाषा दिवसको विगुल बजाउन आग्रह गरेको थियो ।
मानव सभ्यता अनि अभिब्यक्तिकालागी भाषा एउटा महत्वपूर्ण आधार हो, भाषाका माध्यमवाट हामीले हाम्रा धेरै चल र अचल सास्कृतीक सम्पतीहरुको रक्षा र सँग्रह गर्दै आएका छौ , त्यसैले त आज पनि भाषा अनि लिपिमा लिपिबद्ध दस्तावेजहरु श्रीमद्ध भागवत गीता, कुरान, बाईबल, त्रिपिटक आदी थुप्रै ग्रन्थ अनि बेदहरु जोगाएका छौ । नत्र भाषा नहुने हो भने यी हजारौ वर्ष अगाडिका ग्रन्थहरु आज पनि हाम्रा सिरानी अनि सन्दुक तथा मनभित्र कहाँ हुन्थे र ?
आफ्नै मातृ भाषामा विधालय अनि विश्वविधालयका पाठ्यक्रमहरु उपलब्ध भएमा अध्यन कति सहज हुन्थ्यो होला, यो प्रकारको सहज सिकाई अनि पाठ्यक्रममा पनि जोड दिन जरुरी छ । राष्ट्रिय भाषा नेपाली त हाम्रो मुटुमै छँदै छ तर मातृभाषाको स्वादमा विषयबस्तुको सहज बुझाई पनि एक मानव अधिकारनै हो, हैन र ? कमसेकम शुरुवाती सिकाईहरु मातृभाषामा भएमा उक्त बालकले बुझेका विषयबस्तुहरु उसकालागी सहज र सरल हुन जान्छ ।
भारतवाट पाकिस्तान छुटिएपछी अहिलेको तात्कालिन बंगलादेशलाई पूर्वि पाकिस्तान भनिन्थ्यो, आजको दिन सन् १९५२ मा बंगाली भाषाको औपचारीक प्रयोगकालागी बगंला यूवाहरुले गरेको प्रदर्शन अनि त्यसमा मारिएका भाषाप्रेमी शहिदहरुको वलिदान स्वरुप मनाईन्छ । स्मरण रहोस् भारत र बगंलादेश चाँही यस्ता देश हुन जस्को राष्ट्रगान चाँही एकै ब्यक्ति पंडित रविन्द्रनाथ टेगौर हुन् । संसारमा यो भाषगत अनि राष्ट्रिय पहिचानका मुलस्तम्भ राष्ट्रिय गाननै एकै कवीले लखेको उदहारण अहिलेसम्म अन्यत्र छैन् । पहिचानको दौडमा वेजोडले कुदिरहेको नेपाल अनि नेपालीका परिवर्तित आकांक्षाहरुले सम्पूर्ण नेपालीहरुका भाषा अनि पहिचानलाई आत्मसाथ गर्दै अगाडि वढ्न सकुन्, भाषा अनि बोली दुबैको सम्मान होस् ।
हाम्रो पात्रोकालागी सुयोग ढकाल
Liked by:
