Bhaitika Ko Uttam Saait | Hamro Patro

ब्लग - साहित्य / अध्यात्म

भाइटीकाको उत्तम साइत





झिलिमिली, उज्यालो, पशुपक्षीको पूजा, भाइबहिनीको प्रेम, सेलरोटी र मिठाई, फूलमाला, देउसीभैलो, नेपाल संवत्को प्रारम्भ तथा महाकवि जयन्ती जस्ता विशेषता बोकेको यमपञ्चक आजबाट शुरु हुँदैछ ।

आज यमपञ्चकको पहिलो दिन धन्वन्तरि जयन्ती र यमदीप दानबाट प्रारम्भ हुनेछ । आजबाट यमपञ्चक भरी साँझमा बत्ती बालिन्छ । आजको दिन सुन, चाँदी वा स्टिल, तामा, पित्तल, भाँडाकुँडा वा अन्य सगुनको सामानहरू घर भित्र्याउनु शुभ मानिन्छ ।

कात्तिक १७ गते बुधबार काग तिहार, कुकुर तिहार र नरक चतुर्दशी रहेको छ । यस दिन यमदूतका रूपमा काग र कुकुरलाई पूजा गरि खानेकुरा खान दिइने प्राचीन परम्परा छ । नरक चतुर्दशीका दिन बिहानै उठेर तिलको तेल लगाई नरके स्नान गरेमा वैज्ञानिक रुपमा शरीरभित्र पानी नपस्ने र धार्मिक दृष्टिले यस लोकमा सुख शान्ति मिल्नुका साथै नरक जानु नपर्ने जनविश्वास रहेको छ ।

कार्तिक १८ गते विहीबारको दिन रहेको लक्ष्मीपूजा, दीपमालिका र सुखरात्रि लागि कुनै साइतको आवश्यकता नपर्ने भएपनि गोधूली लग्न (वृष) साँझ ०५/५३ बाट ०७/४९ सम्मको समय र त्यसै बीच साँझ सूर्यास्तको समय ०६/१६ मा अर्थात् लक्ष्मीपूजाको लागि उत्तम रहेको छ । यसै दिन जगत् र प्राणीहरू सबैको भलो होस् भनी भैलो खेल्ने परम्परा पनि छ ।

कार्तिक १९ गते शुक्रबार गोवर्धन पूजा, गाईपूजा, हलीतिहार र नेवार समुदायको म्ह:(आत्म)पूजा गरिन्छ । यसै दिन अर्थात् कार्तिक शुक्ल प्रतिपदादेखि नेपाल संवत् ११४२ प्रारम्भ हुन्छ । यस दिन साँझदेखि देउसी खेल्ने गरिन्छ ।

कार्तिक २० गते शनिबार भाइटीकाको उत्तम साइत ११ बजेर २ मिनेटमा रहेको छ । यद्यपि भाइ टीकाको दिन दिनभरि नै राम्रो साइत भएकाले आफ्नो अनुकुल समयमा टीका लगाउन सकिन्छ । यस दिन दाजुभाइहरू पूर्व या पश्चिम तर्फ बस्ने र दिदीबहिनीहरूले टीका लगार्इ दाजुभाइलाई सुस्वास्थ्य र दीर्घायुको कामना गर्दै निधारमा सप्तरंगी टीका, गलामा दुबो र मखमलीको माला पहिराउने परम्परा रहेको छ । साथै दाजुभाइलाई मीठो मीठो परिकार खुवाउने गरिन्छ । यस दिन भाइटीका लगाएपछि यमपञ्चक सहित नेपालीहरूको दोस्रो ठूलो पर्व तिहार सकिन्छ ।
शुभ दीपावली ॥

-ज्यो. प. नारायणप्रसाद दुलाल



Liked by
Liked by
0 /600 characters
Hamro Patro - Connecting Nepali Communities
Hamro Patro is one of the first Nepali app to include Nepali Patro, launched in 2010. We started with a Nepali Calendar mobile app to help Nepalese living abroad stay in touch with Nepalese festivals and important dates in Nepali calendar year. Later on, to cater to the people who couldn’t type in Nepali using fonts like Preeti, Ganesh and even Nepali Unicode, we built nepali mobile keyboard called Hamro Nepali keyboard.