माघ स्नानले हामीसबैको मनमा भएको पीर, कष्ट अनि कटुतालाई बगाएर स्वच्छता, सहजता अनि आनन्दको प्रवाह गरोस् । मान्छेको हृदय अनि नदिका सतह दुबै स्वच्छ बग्न पाउन्, मेची देखि महाकाली सम्मका नदि अनि तिनका बेगमा नेपालीपना प्रवाह होस् ।
पौष १८ बिसं २०७४ साल
हुन त आज पौष १८ गते हो तथापि वैदिक सनातन संस्कारमा भने आजबाट माघे स्नान शुरु भएको भन्ने चलन छ । तिथी अनि गते दुईवटा फरक मापन हुनेगर्दछ र तिथी र गतेको गणना फरक पर्न सक्दछ ।
पौष शुक्ल पूर्णिमाका दिनबाट अर्थात हिजोबाट स्वस्थानी व्रतकथा शुरु भएको छ भने त्यसको दोश्रो दिनबाट माघे स्नान शुरु भएको छ ।
श्री स्वस्थानी व्रतकथा महिनाभरिनै माघे स्नान अर्थात मकर स्नानको विशिष्ट महत्व रहन्छ । हुन त केवल माघे संक्रान्तिका दिनमा खोलाको दोभान या त्रीवेणीमा गएर नुहाउनुलाई मकर स्नान भनिन्छ, पौष शुक्ल पूर्णिमाबाट माघ शुक्ल पूर्णिमासम्म वाचन गरिने स्वस्थानी महिनाभरिनै मकर स्नानको महत्व रहन्छ । यस पौष र माघ शुक्ल पूर्णिमाका समय अवधिमा नदि किनारमा गरिने पवित्र माघे स्नानका लागि नेपालभरि बिभिन्न ठाँउमा भक्तालुहरुको भीड रहने गर्दछ । पर्वतको त्रीवेणीधाम, गुल्मिको रिडी, सुनसरीको बराह क्षेत्र, कोकाह कौशीका संगम, काठमाण्डौको शाली नदि लगायतका क्षेत्रमा माघे स्नान गर्नेहरुको अत्याधीक भिड रहन्छ ।
यसरी माघे स्नान गर्न नदिहरुमा यस महिनाभरि ऋृषि अनि देवताहरु पनि आउने विश्वास गरिन्छ । यसरी चिसो मौसमका वावजुद पनि वैदिक सनातन संस्कारमा विश्वास राख्ने लाखौं श्रद्धालु भक्तजनहरुले नदिमा गएर पवित्र स्नान गर्दछन् । यसो गर्दा फूल, नैवेद्य लगायत अविर केशरी अनि दक्षिणा चढाउने, सिदा दान गर्ने अनि बत्ति बाल्ने चलन पनि रहन्छ । कत्तिले त यसै समयमा लाखबत्ति बाल्ने भाकल पनि गरेका हुन्छन् र धेरै जसो लाखबत्ति स्वस्थानी व्रतकथाको अन्त्य हुने माघ शुक्ल पूर्णिमामा बाल्ने चलन छ ।
माघ स्नानले हामीसबैको मनमा भएको पीर, कष्ट अनि कटुतालाई बगाएर स्वच्छता, सहजता अनि आनन्दको प्रवाह गरोस् । मान्छेको हृदय अनि नदिका सतह दुबै स्वच्छ बग्न पाउन्, मेची देखि महाकाली सम्मका नदि अनि तिनका बेगमा नेपालीपना प्रवाह होस् ।
स्वस्थानी ब्रतकथाका अडियोहरु श्रवण गर्न हाम्रो पात्रोको साथै रहनु होला, यस बर्षको पवित्र माघे स्नान अनि स्वस्थानी महिमा महिनाले सबैको कल्याण गरोस् ।
----
हाम्रो पात्रोकालागि सुयोग ढकाल
तस्बिर श्रोतः रातोपाटी
Liked by: