सन् १९९९ मा संयुक्त राष्ट्र संघले युवाहरूको मुद्दालाई केन्द्रित गर्न अगस्ट १२ लाई युवा दिवसको रूपमा घोषणा गर्यो । युवाहरूमा मानसिक स्वास्थ्य, पुस्ताबीचको एकता, युवाका लागि सुरक्षित ठाउँ जस्ता महत्वपूर्ण विषयवस्तुहरूको उठान गर्दै यो दिवस मनाउदै आइएको छ । अहिले विश्वव्यापी रुपमा जलवायु परिवर्तनको संकटको सामना गरिरहेको अवस्थामा हामी अझै पर्यावरण-मैत्री र जलवायु-सचेत जीवन शैली तर्फ अग्रसर हुन जरुरी भएको छ । त्यसको लागि हरित सीपहरू हुन जरुरी छ र विशेष गरी युवाहरूमा यो अझ महत्वपूर्ण छ जसले लामो समयसम्म यस क्षेत्रमा योगदान गर्न सक्छन् । यी कार्यहरूले वातावरण संरक्षण, पुनर्स्थापना र दिगो भविष्यमा योगदान पुर्याउँछ ।
तर, यो कुरा पनि बुझ्न आवश्यक छ कि युवाहरू माझ हरित सीपको अभाव छ । यहि चुनौतिहरूको बारेमा जानकार गराउन यस वर्ष अन्तर्राष्ट्रिय युवा दिवस “युवाका लागि हरित सीपहरू: दिगो विश्वतर्फ” भन्ने नाराका साथ मनाउदै छ । युवाहरूमा सकारात्मक परिवर्तनको प्रेरणा दिन र दिगो र समृद्ध भविष्य सुनिश्चित गर्न, हरित सीपको महत्त्व बुझाउन पर्ने समय आएको छ । यस लेखमा, युवाहरूका लागि हरित सीपको महत्त्व र उनीहरूले कसरी सरल तरिकाबाट यसलाई प्रयोगमा ल्याउन सकिन्छ भन्ने बारे अध्ययन गर्नेर्छौं ।
पृथ्वीले प्रदूषण, वन फँडानी, र जैविक विविधताको हानि जस्ता दबाबपूर्ण समस्याहरूको सामना गरिरहेको छ । जलवायु परिवर्तन र वातावरणीय ह्रासले निम्त्याएको चुनौतिहरू ठूला हुँदै गएकाले अब काम गर्ने बेला आएको स्पष्ट हुन्छ । त्यसको लागि हरित सीप हुन आवश्यक छ ।
आखिर हरित सीप भनेको के हो, पहिले त्यो बुझाैँ । सरल भाषामा हरित सीप भन्नाले त्यस्ता सीप, ज्ञान र मूल्यहरू हुन् जुन दिगो विकास र स्रोतहरूको सदुपयोगमा आधारित समाजमा बाँच्न, विकास गर्न र समर्थन गर्नको लागि आवश्यक हुन्छ । यस्तो ज्ञान र क्षमताहरू स्थिरता र वातावरणीय चेतनामा केन्द्रित हुन्छ । अझ युवाहरूमा यो सीपको महत्व धेरै छ, किनभने युवाहरूले धेरै समयसम्म यो ज्ञानको उपयोग गर्न सक्छन् र यसको नतिजामा सकरात्मक प्रभाव पर्नेछ । यी सीपहरूले युवाहरूलाई पर्यावरण-मैत्री अभ्यासहरू अपनाउन, नवीन समाधानहरू बनाउन, र पृथ्वीको कल्याणलाई बढावा दिने सूचित निर्णयहरू गर्न सक्षम बनाउँछ । युवाहरूलाई हरित सीपहरू प्रदान गरेर, हामी वातावरणीय रूपमा सचेत नेताहरू, नीति निर्माताहरू, र परिवर्तनकर्ताहरूको पुस्तालाई पालनपोषण गर्नेछौं जसले परिवर्तनलाई थप दिगो विकासतर्फ लैजानेछ ।
नवीकरणीय ऊर्जामा काम गर्ने युवाहरूले हरितगृह ग्यास उत्सर्जन घटाउन र जलवायु परिवर्तनलाई प्रभावकारी भुमिका खेल्न सक्छन् । पर्यावरण-उद्यमीहरूले इको-फ्रेन्डली तरिकाबाट अर्थतन्त्रलाई गतिशिलता दिन सक्छन् । जलवायु परिवर्तन अधिवक्ताहरूले स्थानीय, राष्ट्रिय र विश्वव्यापी स्तरहरूमा ज्ञान दिएर बलियो वातावरणीय नियमहरूको माग गर्न सक्छन् ।
युवाहरूमा हरित सीपको विकास हुनु भनेको समग्र समाजको विकास हो । सरकार, व्यवसाय, अभिभावक र समुदायहरूले सहयोगी वातावरण सिर्जना गर्न सहयोग गर्नुपर्छ जसले हरित सीपहरूको विकासलाई बढावा दिन्छ । हामीले निम्न तरिकाबाट हरित कार्यहरू गर्न सक्छाैँ ।
शिक्षा: शैक्षिक संस्थाहरूले आफ्नो पाठ्यक्रममा दिगोपनलाई एकीकृत गर्न सकिन्छ । विद्यार्थीहरू सानैदेखि हरित अवधारणाहरू उजागर गर्दै व्यावहारिक अनुभवहरूले वातावरणसँग सम्बन्ध स्थापित गर्न मद्दत गर्नेछ ।
व्यापार संलग्नता: कम्पनीहरूले हरित इन्टर्नशिपहरू, मेन्टरशिप कार्यक्रमहरू, र युवाहरूलाई उनीहरूको हरित सीपहरू विकास गर्न र लागू गर्न प्रोत्साहन गर्ने कोष स्थापना गरेर महत्त्वपूर्ण भूमिका खेल्न सक्छन् ।
सरकारी पहलहरू: सरकारले युवाहरूको नेतृत्वमा दिगो विकास परियोजनाहरूमा लगानी गर्नुपर्छ । हरित आविष्कारहरूका लागि अनुदान उपलब्ध गराउने, र उद्योगहरूमा दिगो अभ्यासहरूलाई बढावा दिने नीतिहरू लागू गर्न सकिन्छ ।
सामुदायिक संलग्नता: स्थानीय समुदायहरूले जागरूकता बढाउन र युवा व्यक्तिहरूलाई वातावरणीय मुद्दाहरूमा संलग्न गराउन कार्यशालाहरू, सेमिनारहरू र सफाई अभियानहरू आयोजना गर्न सक्छन् ।
"युवाका लागि हरित सीप: दिगो विश्वतर्फ" भन्ने नाराका साथ अन्तर्राष्ट्रिय युवा दिवस २०२३ मनाउने क्रममा युवामा परिवर्तनकारी शक्तिलाई प्रबर्धन गर्न सकिन्छ । तिनीहरूमा हरित सीपहरूको विकास गरेर दिगोपनका चुनौतीहरू सामना गर्न र आउने पुस्ताहरूका लागि हरियाली, स्वस्थ र थप समृद्ध ग्रह सिर्जना गर्न सशक्त बनाउन सकिन्छ । युवाहरूको उत्साह र सृजनशीलतालाई अँगालौं ।
अन्तर्राष्ट्रिय युवा दिवसको शुभकामना !
Liked by:
